Wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2018 r., sygn. II OSK 2685/18

Samorząd terytorialny

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak Sędziowie NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) del. WSA Agnieszka Wilczewska-Rzepecka po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Kujawsko-Pomorskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 7 marca 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1132/17 w sprawie ze skargi Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec zapowiadanych zmian prawa samorządowego w Polsce 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od Gminy [...] na rzecz Wojewody Kujawsko-Pomorskiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 7 marca 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1132/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, w sprawie ze skargi Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec zapowiadanych zmian prawa samorządowego w Polsce, uchylił ww. rozstrzygnięcie nadzorcze.

Wyrok ten został wydany w następującym stanie sprawy:

Rada Gminy w [...], działając na podstawie art. 18 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 446, ze zm.), art. 4 ust. 6 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607 ze zm.) oraz uchwały nr XXXIX/306/2014 z dnia 12 sierpnia 2014r. w sprawie uchwalenia statutu Gminy [...] (Dz. Urz. Woj. Kujawsko-Pomorskiego z 2014 r., poz. 2359) podjęła w dniu [...] maja 2017r. uchwałę nr [...] w sprawie sprzeciwu wobec zapowiadanych zmian prawa samorządowego w Polsce.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...], na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Wojewoda Kujawsko-Pomorski stwierdził nieważność wskazanej wyżej uchwały jako podjętej bez podstawy prawnej, co stanowi istotne naruszenie prawa. W uzasadnieniu Wojewoda podniósł, że biorąc pod uwagę zakres przedmiotowy kwestionowanej uchwały Rada Gminy nie była uprawniona do jej podjęcia - uchwałę podjęto bez stosownego umocowania prawnego. Powołany w podstawie prawnej uchwały art. 18 ww. ustawy nie upoważnia jednostek samorządu terytorialnego do wkraczania w dziedzinę spraw ogólnokrajowych. Jest to bowiem ogólna norma o charakterze ustrojowo-kompetencyjnym i nie może ona stanowić podstawy prawnej do wkraczania zarówno w sferę ustawowych kompetencji organów państwowych, jak i w sferę praw osób prywatnych, ani w formie aktu prawa miejscowego, ani w drodze innego prawnego aktu indywidualnego. Zdaniem Wojewody poza właściwością uchwałodawczą rady znajdują się sprawy ogólnokrajowe. Rada gminy włączyła się do debaty medialnej i dokonała kategorycznej oceny funkcjonowania organów Państwa poprzez wezwanie ich do przestrzegania prawa. Tym samym uchwała nie realizuje zadań gminy. Ponadto organ nadzoru uznał za bezprzedmiotowy zapis o upoważnieniu Wójta do przedstawienia uchwały właściwym organom, bowiem wójt gminy jest już uprawniony do reprezentowania gminy.