Wyrok NSA z dnia 12 stycznia 2018 r., sygn. I FSK 273/16

Usługi polegające na wsparciu w zarządzaniu aktywami ubezpieczeniowymi oraz alokacji posiadanych aktywów nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia NSA Danuta Oleś, Sędzia WSA del. Agnieszka Jakimowicz, Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Towarzystwa Ubezpieczeń [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 lipca 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 150/15 w sprawie ze skargi Towarzystwa Ubezpieczeń [...] S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów (obecnie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej) z dnia 17 września 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Towarzystwa Ubezpieczeń [...] S.A. z siedzibą w W. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 31 lipca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 150/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.), dalej: p.p.s.a., oddalił skargę Towarzystwa Ubezpieczeń [...] S.A. (dalej: spółka lub skarżąca) na interpretację indywidualną Ministra Finansów (dalej: organ) z 17 września 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi

Spółka wniosła o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, wskazując we wniosku, że należy do międzynarodowej grupy A. (dalej: Grupa), będącej jednym z największych na świecie usługodawców oferujących usługi finansowe, w szczególności w sektorze ubezpieczeniowym. Grupa oferuje swoim klientom dostęp do szerokiej gamy ubezpieczeń majątkowych i ubezpieczeń na życie, prowadząc działalność ubezpieczeniową poprzez regionalne spółki ubezpieczeniowe oraz wyspecjalizowane spółki globalne, działające w obszarach ubezpieczeń korporacyjnych, kredytowych, motoryzacyjnych, usługach assistance, czy reasekuracji. Dalej wskazano, że dla potrzeb prowadzonej działalności ubezpieczeniowej spółka (jako członek Grupy na rynku polskim) nabywa określone usługi od wyspecjalizowanych podmiotów z Grupy, położonych w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, w tym usługę wsparcia polityki inwestycyjnej w ramach posiadanego portfela ubezpieczeniowego (dalej: usługa). Usługa ta nabywana jest od A. [...] SE z siedzibą w Niemczech (dalej: usługodawca). Celem powołania do istnienia usługodawcy była chęć koordynacji polityki inwestycyjnej w ramach całej Grupy oraz udzielanie podmiotom z Grupy bieżącego wsparcia w tym zakresie. W ramach nabywanej usługi, spółka uzyskuje od usługodawcy kompleksowe wsparcie obejmujące ogół czynności związanych z bieżącym zarządzaniem posiadanymi aktywami ubezpieczeniowymi oraz właściwą alokacją posiadanych aktywów w ramach procesu ALM (Asset Liability Matching), zmierzającą do dopasowania struktury aktywów do struktury pasywów oraz osiągnięcia oczekiwanego poziomu zyskowności, wszystko przy jednoczesnym utrzymaniu ustalonego poziomu ekspozycji na ryzyko. Wsparcie otrzymywane od usługodawcy w ramach usługi odnosi się również do wyboru tzw. asset managerów - jednostek, które są wyłącznie uprawnione do dokonywania weryfikacji procesu inwestowania pod kątem przyjętych w tym zakresie w ramach Grupy założeń i rekomendacji. Czynności wykonywane przez usługodawcę w ramach usługi obejmują również wsparcie w bieżącym kształtowaniu produktów ubezpieczeniowych spółki, monitorowaniu posiadanego portfela aktywów, weryfikacji prowadzonej polityki inwestycyjnej oraz wydawanie bieżących zaleceń i rekomendacji w tym obszarze. W ramach czynności przewidzianych umową o świadczenie usługi, usługodawca jest zobowiązany do opracowania strategii inwestycyjnej dla całej Grupy oraz jej poszczególnych członków, monitorowania wdrożenia tych strategii, ich bieżącej modyfikacji/dostosowania oraz weryfikacji spełnienia pożądanego modelu w zakresie zarządzania aktywami przez podmioty z Grupy (w tym spółkę). Działalność usługodawcy w ramach opracowania, wdrożenia i bieżącego funkcjonowania wspólnej polityki inwestycyjnej w ramach Grupy uwzględnia m. in. zobowiązania wynikające z międzynarodowych regulacji ostrożnościowych w ramach polityki inwestycyjnej ubezpieczycieli oraz krajowe przepisy regulacyjne w tym zakresie. Świadczenia otrzymywane przez spółkę w ramach usługi uwzględniają m. in. oczekiwany przez Grupę sposób zarządzania aktywami, opracowany w drodze stworzenia odpowiedniego modelu kalkulacyjnego, służącego obliczaniu właściwego poziomu zaangażowania w określone typy/rodzaje inwestycji przy uwzględnieniu m. in. bezpieczeństwa prowadzonej działalności oraz oczekiwanego poziomu jej zyskowności. W ramach usługi spółka korzysta dodatkowo z doświadczeń w zakresie zarządzania polityką inwestycyjną, posiadanych przez inne podmioty z Grupy. We wniosku wskazano przykładowe czynności wykonywane na rzecz spółki w ramach usługi, podkreślając, że wszystkie czynności wykonywane przez usługodawcę mają na celu dostosowanie polityki inwestycyjnej spółki do wewnątrzgrupowych standardów w tym zakresie. Z tytułu świadczenia opisanej usługi spółka wypłaca usługodawcy określone wynagrodzenie, kalkulowane w oparciu o odpowiednie klucze alokacji kosztów, należne usługodawcy ryczałtowo za ogół świadczonych czynności, w zakresie którego nie jest obiektywnie możliwe wyodrębnienie części wynagrodzenia związanego z poszczególnymi świadczeniami.