Wyrok NSA z dnia 14 maja 2015 r., sygn. II FSK 190/15

Jeżeli w posiadaniu przedsiębiorcy znajdują się lasy, to, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, chyba że na prowadzenie działalności gospodarczej nie są zajęte, a nie są zajęte wtedy, gdy pomimo posiadania ich przez przedsiębiorcę są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem klasyfikacyjnym, a więc na działalność rolną lub leśną.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Krzysztof Winiarski (sprawozdawca), Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia WSA del. Andrzej Jagiełło, Protokolant Magdalena Siewkowska, po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Przedsiębiorstwa [...] "D." S.A. z siedzibą w K od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 13 października 2014 r. sygn. akt I SA/Gl 1111/13 w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa [...] "D." S.A. z siedzibą w K na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia 12 czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2011 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 października 2014 r. sygn. akt I SA/Gl 1111/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę Przedsiębiorstwa Budowlanego "D." w G. (dalej: "spółka", "skarżąca") na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 12 czerwca 2013 r. w przedmiocie podatku od nieruchomości.

Stan sprawy Sąd przedstawił w sposób następujący: spółka w dniu 18 stycznia 2011 r. złożyła deklarację na podatek od nieruchomości na 2011 r. wykazując wysokość należnego podatku w kwocie 18.009 zł. oraz deklarację na podatek rolny w wysokości 405 zł. Następnie trzykrotnie w ciągu roku składała korekty deklaracji w związku ze zbyciem kolejnych działek. Postanowieniem z 2 kwietnia 2012 r. Burmistrz Miasta L. wszczął z urzędu postępowanie podatkowe w celu określenia wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2011 r. w związku z pozyskaniem informacji, że cała nieruchomość należąca do spółki została w 2009 r. zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. Wykonano wówczas przebudowę sieci energetycznych, sieci wodno-kanalizacyjnych, uzyskano pozwolenia na budowę oraz wykonano szereg czynności wskazujących na prowadzenie na przedmiotowych nieruchomościach działalności gospodarczej. Decyzją z dnia 21 maja 2012 r. organ I instancji określił spółce wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za rok 2011 w kwocie 46.242 zł., przyjmując do podstawy opodatkowania grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o powierzchni, w poszczególnych miesiącach roku, wykazanej w kolejno składanych deklaracjach. Po rozpoznaniu odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Kolegium wskazało, że stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm. - dalej: "u.p.o.l."), opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej natomiast nie podlegają takiemu obowiązkowi grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Według art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. gruntami budynkami i budowlami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrownie wodne (o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b), chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Zdaniem Kolegium sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę budynku, budowli, gruntu skutkuje tym, że przedmioty te są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej bez konieczności wykorzystywania tego rodzaju nieruchomości na cele związane z działalnością gospodarczą. Objęcie we władanie przez przedsiębiorcę nieruchomości powoduje, że staje się on jej posiadaczem w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Grunt, budynek i budowla są traktowane jako związane z działalnością gospodarczą, chyba że nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych. Organ stwierdził nadto, że użytki rolne, lasy oraz grunty zadrzewione i zakrzewione są opodatkowane podatkiem od nieruchomości tylko w jednym przypadku, a mianowicie, gdy są "zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej" (art. 2 ust. 2 u.p.o.l.). Zdaniem Kolegium z powyższego wynika, że u przedsiębiorcy mogą występować dwa rodzaje gruntów: 1) grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - wszystkie grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy, 2) grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej - to te, które są w danym momencie wykorzystywane do wykonywania czynności składających się na działalność gospodarczą. Odwołując się do orzecznictwa organ stwierdził, iż za grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej należy uznać grunty, co do których dokonano zmiany przeznaczenia gruntów w planie przestrzennym, rozpoczęto prace melioracyjne, wytyczono drogi, przebudowano linie energetyczne czy wykonano sieci wodno - kanalizacyjne. Na tym tle Kolegium podzieliło pogląd organu pierwszej instancji że okolicznością przesądzającą o wyłączeniu gruntów należących do spółki z działalności rolniczej było uzyskanie przez nią pozwoleń na budowę. Oznaczało to, że na gruntach tych w rzeczywistości wykonywane są czynności składające się na prowadzenie działalności gospodarczej. Na ocenę tej okoliczności ma wpływ fakt, iż spółka prowadząc działalność m. in. w zakresie obsługi nieruchomości, budownictwa mieszkaniowego w dniu 11 lipca 2007 r. nabyła przedmiotowe grunty, uzyskując w dniu 17 czerwca 2008 r. (decyzja Starosty Nr [...]) pozwolenie na budowę osiedla mieszkaniowego budynków jednorodzinnych "L. Z." wraz z infrastrukturą na szeregu oznaczonych działek, a decyzją z dnia 12 września 2008 r. spółka otrzymała pozwolenie na budowę osiedla mieszkaniowego budynków jednorodzinnych "L. Z." wraz z infrastrukturą na obszarze większym obejmującym także kolejne działki. Po uzyskaniu pozwoleń na budowę nastąpił, na wniosek spółki, podział geodezyjny części z nich. Nadto spółka w 2008 r. zawarła umowy z wyspecjalizowanymi przedsiębiorstwami mające na celu doprowadzenie mediów w postaci energii elektrycznej i sieci wodociągowej do ww. nieruchomości. Organ zaakcentował, że w tym stanie rzeczy należało uznać, iż uzyskanie przez spółkę zajmującą się m. in. obsługą nieruchomości i budownictwem mieszkaniowym decyzji o pozwoleniu na budowę osiedla mieszkaniowego budynków jednorodzinnych przesądza o zajęciu gruntów na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza. W ocenie Kolegium, w zakresie pojęcia "zajęcie na prowadzenie działalności gospodarczej" z art. 2 ust. 2 u.p.o.l. mieszczą się nie tylko faktyczne działania przedsiębiorcy na posiadanym gruncie, ale też działania prawne, ponieważ działalność gospodarcza może być prowadzona w sferze produkcyjnej, usługowej, dóbr materialnych i niematerialnych, działań mających fizyczny desygnat jak też w sferze działań organizacyjnych.