Postanowienie NSA z dnia 12 września 2013 r., sygn. II FZ 733/13

Przywrócenie terminu

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia H. N. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Gl 382/13 w przedmiocie przywrócenia terminu w sprawie ze skargi H. N. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 29 sierpnia 2011 r., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2007 r. postanawia oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

II FZ 733/13

U Z A S A D N I E N I E

Postanowieniem z dnia 6 maja 2013 r. sygn. akt I SA/Gl 382/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (dalej: "WSA") działając na podstawie art. 87 § 5 w zw. z art. 88 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. określanej dalej: "p.p.s.a"), odrzucił wniosek H. N. (dalej: "skarżąca") o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. (dalej: Dyrektor IS) z dnia 29 sierpnia 2011 r. nr [...]. Jak wskazano w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, w dniu 5 marca 2013 r. skarżąca wniosła skargę na decyzję Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2007 r. wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia. W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu strona wskazała, że w związku z doręczeniem jej w dniu 4 i 5 marca 2013 r. zarządzeń Sądu o wezwaniu do uiszczenia wpisów sądowych od skarg na postanowienia Dyrektora IS: z dnia 23 maja 2012 r. nr [1] oraz z dnia 22 czerwca 2012 r. nr [2] i nr [3] uwzględniając ustawowy termin zwraca się o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na decyzję Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r., gdyż jej zdaniem sprawy objęte ww. skargami i niniejszą skargą są ze sobą ściśle powiązane. Zaznaczyła, że pomimo iż, wyżej wymienione postanowienia zostały wydane w późniejszym terminie, to nie można rozstrzygnąć tych spraw bez szczegółowego przeanalizowania przez Sąd decyzji Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r. Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z dnia 3 kwietnia 2013 r. wezwano skarżącą do podania, w terminie 7 dni kiedy ustała przyczyna uchybienia terminu do wniesienia skargi na decyzję Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r. nr [...]. Pouczono przy tym, że nie wskazanie czasu ustania przyczyny uchybienia terminu może skutkować odrzuceniem wniosku o przywrócenie terminu. Jednocześnie wezwano skarżącą do uprawdopodobnienia, w terminie 7 dni, okoliczności wskazujących na brak jej winy w uchybieniu terminu do złożenia skargi pouczając, że nie wskazanie wyżej wymienionych okoliczności może skutkować oddaleniem wniosku o przywrócenie terminu. W odpowiedzi skarżąca w piśmie z dnia 18 kwietnia 2013 r. podała, że w dniu 22 lutego 2013 r. otrzymała postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2013 r. oddalające zażalenie na postanowienie WSA z dnia 26 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Gl 1008/12 w przedmiocie odrzucenia sprzeciwu. Wskazała następnie, że w terminie 7 dni od dnia 22 lutego 2013 r. miała możliwość "zainicjowania postępowania o przywrócenie terminu do wniesienia ww. sprzeciwu", od czego odstąpiła, natomiast w dniu 5 marca 2013 r. wniosła skargę na decyzję Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r. wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Zatem zdaniem skarżącej powyższy wniosek wraz ze skargą złożyła mieszcząc się w siedmiodniowym terminie od dnia ustania przyczyny, tj. w dniu 5 marca 2013 r., gdzie za datę ustania przyczyny uznała datę 1 marca 2013 r. W dalszej części pisma, uzasadniając brak winy w uchybieniu terminu do złożenia skargi, podniosła, że sprawa ciągnie się od 2000 r., a "zagadnienie wstępne w sprawie w Polsce nie zostało rozwiązane" gdyż ustanowiony dla niej w sprawach o sygn. akt I SA/Gl 489/05 i I SA/Gl 490/05 (dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych za 2000 r. i 2001 r.) pełnomocnik nie sporządził skarg kasacyjnych. Podkreśliła, że decyzja z dnia 29 sierpnia 2011 r., stanowiąca przedmiot skargi w niniejszej sprawie, zawiera błędy i braki, o uzupełnienie których wnosiła parokrotnie w trakcie trwających postępowań, jednakże jej żądania nie zostały uwzględnione i odmówiono sprostowania i uzupełnienia ww. decyzji, w której jak zaznaczyła "fikcyjnie powiększono jej dochód za 2008 r." Podniosła, że kolejna próba sprostowania tychże decyzji poprzez złożenie skargi do WSA na postanowienie Dyrektora IS z dnia 22 czerwca 2012 r., z uwagi na oddalenie przez NSA zażalenia spowodowała wniesienie przez nią przedmiotowego wniosku o przywrócenie terminu wraz ze skargą. Końcowo zaznaczyła, że przedmiotowy wniosek złożyła w obawie przed utratą szansy na rozpatrzenie całości sprawy za 2008 rok przez Sądy, za co "włącznie z wydaniem przez pocztę nieterminowo przesyłki listowej nie ponosi winy". Postanowieniem z 6 maja 2013 r. WSA odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi, wskazując jednocześnie na brzmienie przepisów art. 85, art. 86 § 1, i art. 87 p.p.s.a. WSA wskazał, że z powyższych przepisów wynika, że niezawinione uchybienie terminu nie uzasadnia jego przywrócenia, jeżeli minął rok od upływu tego terminu, a rozpatrywany przypadek nie ma charakteru wyjątkowego. W ten sposób ustawodawca ochrania utrwalony na skutek upływu czasu stan powstały w wyniku uchybienia terminu do podjęcia czynności procesowej, zastrzegając, że powrót do sytuacji sprzed upływu tego czasu jest możliwy tylko w wypadku wyjątkowym (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 1999 r., sygn. akt I CKN 802/98, publ. OSNC 1999, nr 7-8, poz. 141, str. 86). WSA wskazał i podzielił pogląd wyrażany już wielokrotnie w orzecznictwie, że rozpoznając wniosek o przywrócenie terminu, należy wyważyć argumenty wspierające wniosek i argumenty przemawiające za stabilizacją sytuacji ugruntowanej przez upływ czasu, a powstałej w następstwie niedokonania czynności procesowej w przepisanym terminie oraz czy moc tych argumentów pozwala na stwierdzenie, że w sprawie zachodzi wypadek, który można uznać za wyjątkowy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 1999 r., sygn. akt I CKN 802/98, publ. OSNC 1999, nr 7-8, poz. 141, str. 86). Należy przy tym podkreślić, iż pojęcie wyjątkowego przypadku jest wprawdzie pojęciem niedookreślonym, jednakże należy je wykładać ścieśniająco, w przeciwnym razie oznaczałoby to obowiązek przywrócenia terminu w niemalże każdym przypadku (por. postanowienie NSA z dnia 5 października 2006 r., sygn. akt II OZ 961/06, niepublikowane). WSA przypomniał, że jak wynika z akt sprawy decyzja Dyrektora IS z dnia 29 sierpnia 2011 r. została doręczona skarżącej w dniu 1 września 2011 r., natomiast wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi został złożony dopiero w dniu 5 marca 2013 r., zatem stwierdzić należy, iż powyższy wniosek został złożony po upływie roku od uchybionego terminu do wniesienia skargi. Wobec tego Sąd jest zobowiązany zbadać, czy w sprawie wystąpił przypadek wyjątkowy, pozwalający na przywrócenie terminu. Skarżąca we wniosku wskazuje, że na tak późne złożenie skargi wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia wpływ miały postępowania toczące się przed WSA i Naczelnym Sądem Administracyjnym w innych sprawach. W ocenie WSA sprawy te nie mają żadnego związku ze sprawą niniejszą, zatem nie wystąpił wyjątkowy przypadek, o którym mowa w art. 87 § 5 p.p.s.a. Z wniosku skarżącej nie wynika również, aby wystąpiły nadzwyczajne przeszkody uniemożliwiające złożenie wcześniej wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. Reasumując WSA przyjął, że tym stanie rzeczy wniosek o przywrócenie terminu złożony w niniejszej sprawie należy uznać za niedopuszczalny, a taki wniosek zgodnie z art. 88 p.p.s.a. podlega odrzuceniu. W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca wniosła o jego zmianę, a tym samym o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.