Postanowienie NSA z dnia 16 listopada 2012 r., sygn. I FZ 427/12

Prawo pomocy

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Grażyna Jarmasz, , , po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia F. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 września 2012 r. sygn. akt I SA/Bd 602/12 odmawiające przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi F. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 7 maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2008 r. postanawia oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

I FZ 427/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 3 września 2012 r., sygn. akt I SA/Bd 602/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy odmówił przyznania F. G. prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jego skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 7 maja 2012 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2008 r.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, że we wniosku skarżący podał, iż znajduje się na utrzymaniu żony, z którą zawarł umowę małżeńską ustanawiającą rozdzielność majątkową. Podał nadto, że obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz syna z poprzedniego związku i nie posiada żadnego majątku, w tym nieruchomości, zasobów pieniężnych, czy przedmiotów wartościowych. Na utrzymaniu rodziny znajduje się dwójka małoletnich dzieci. Z informacji przesłanych w odpowiedzi na wystosowane w trybie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej P.p.s.a.) wezwanie do przedłożenia dodatkowych dokumentów wynika, że w 2011 r. skarżący uzyskał dochód z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 96 256,89 zł, natomiast jego żona uzyskała dochód z tego samego źródła w wysokości 360 220,55 zł. Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że skarżący nie wykonał w całości (i nie przedstawił przyczyny zaniechania w tym zakresie) wezwania o przedłożenie dokumentów potwierdzających jego sytuację materialną, a przede wszystkim nie przedłożył wyciągów i wykazów z posiadanych rachunków bankowych, w tym kont i lokat dewizowych z okresu ostatnich 3 miesięcy, nie udokumentował wysokości ponoszonych miesięcznie wydatków związanych z utrzymaniem rodziny, nie przedstawił tytułu prawnego przysługującego do obecnie zajmowanego lokalu, nie przedstawił także jakichkolwiek zaświadczeń stosownych organów np. o sytuacji rodziny wydanego przez właściwą do spraw opieki jednostkę organizacyjną gminy lub oświadczeń o pomocy finansowej lub materialnej uzyskiwanej od rodziny. Sąd pierwszej instancji zaznaczył przy tym, że skarżący nie przedstawił w sprzeciwie żadnych dodatkowych okoliczności dotyczących sytuacji majątkowej swojej rodziny. W konsekwencji powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że wniosek nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem dane przedstawione przez wnioskodawcę uniemożliwiają pełną ocenę jego sytuacji majątkowej. Zwrócono uwagę, że skarżący, chcąc skorzystać z prawa pomocy, powinien liczyć się z koniecznością udzielania wszelkich wyjaśnień odnoszących się do jego sytuacji materialnej, jak również sytuacji członków rodziny, a także udokumentowania podnoszonych we wniosku okoliczności. W ocenie Sądu brak wykonania wezwania wystosowanego na podstawie art. 255 P.p.s.a. skutkuje odmową przyznania prawa pomocy wobec niewykazania, iż w sprawie zachodzą okoliczności, o jakich mowa w art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. Stąd Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem skarżącego, iż wykazał on, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Sąd pierwszej instancji zauważył, że postawa strony, która wybiórczo prezentuje informacje mające potwierdzać jej sytuację majątkową i rodzinną, uniemożliwia uzyskanie pewności co do jej rzeczywistej sytuacji finansowej. Zaznaczono, że to strona powinna podejmować czynności, które przekonałyby sąd co do zasadności przyznania prawa pomocy, a w przypadku, gdy zachodzą poważne wątpliwości co do wiarygodności złożonych przez stronę oświadczeń, to wnioskującemu powinno zależeć na ich obaleniu. Podkreślono, że Sąd nie jest zobowiązany do prowadzenia postępowania mającego na celu ustalenie sytuacji rodzinnej, majątkowej i finansowej skarżącego w sytuacji, gdy dane umożliwiające ocenę tego stanu nie są pełne, mimo istniejącego po stronie skarżącego ciężaru wykazania przesłanek przyznania prawa pomocy.