Wyrok NSA z dnia 21 kwietnia 2011 r., sygn. II FSK 2078/09

Momentem nabycia rzeczy i praw majątkowych z tytułu zachowku jest chwila przeniesienia własności lub praw majątkowych na osobę uprawnioną. To z kolei oznacza, że do ustalenia w rozpoznanej sprawie prawnopodatkowych konsekwencji nabycia przez podatnika w 2008 roku tytułem zachowku własności oraz praw majątkowych mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązujące w 2008 roku. Z tej przyczyny podatnikowi przysługuje prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy, na zasadach określonych w tym przepisie.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędziowie NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), Jan Rudowski, Protokolant Anna Dziosa, po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 900/09 w sprawie ze skargi S. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla zaskarżona decyzję, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w K. na rzecz S. P. kwotę 750 (słownie: siedemset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w sprawie o sygnaturze akt I SA/Kr 900/09, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.,) dalej u.p.p.s.a., oddalił skargę S.P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 marca 2009 roku w przedmiocie podatku od spadków i darowizn. Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że decyzją z dnia 22 grudnia 2008r. znak: [...] Naczelnik Urzędu Skarbowego działając na podstawie art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm. dalej O.p.) oraz art. 1, art. 8, art.9, art. 14, art. 15 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm. dalej -u.p.s.d.) ustalił podatnikowi S.P., podatek od spadków i darowizn w wysokości 2.108,00 zł. W motywach rozstrzygnięcia podniesiono, że w dniu 19 września 2008r. wpłynęło zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 dotyczące otrzymanego zachowku w kwocie 48.557,75 zł po zmarłym w dniu 10 lipca 2005r. R.S.P. W piśmie z dnia 22 października 2008r. podatnik został poinformowany, że nie może korzystać ze zwolnienia od podatku od spadku i darowizn wynikającego z art. 4a ust. 1 u.p.s.d. albowiem zgodnie z tym artykułem zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma, macochę jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego tj. w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Organ argumentował, że zmiany w u.p.s.d. wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn uraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U Nr 222, poz. 1629) dotyczące zwolnienia od podatku od spadku i darowizn osób najbliższych weszły w życie z dniem 01 stycznia 2007r. Przepisy te mają zastosowanie do tych przypadków , w których nabycie nastąpiło po 01 stycznia 2007r. W myśl art. 3 ust. 1 noweli, do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 01 stycznia 2007r. 01 stycznia 2007r. (tj. przed dniem wejścia w życie noweli) stosuje się przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983r. u.p.s.d.(tekst jedn. Dz. U z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Przepis art. 3 ust. 1 jest przepisem przejściowym, rozstrzygającym o tym, które przepisy u.p.s.d. mają zastosowanie do nabycia, które nastąpiło prze 01 stycznia 2007r. W ocenie organu, dniem nabycia spadku jest 01 sierpnia 2005r. tj. dzień śmierci spadkodawcy. Zatem w celu ustalenia podatku od zachowku powinny być zastosowane przepisy u.p.s.d. w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r. Przedmiotem zachowku po zmarłym R.P. jest kwota 48.557,75 zł. Stosownie do treści art. 8 u.p.s.d. wartość zachowku przyjęto w wysokości określonej przez nabywcę. Zgodnie z art. 9 i art. 14 odliczono kwotę wolną dla I grupy podatkowej (syn) z dnia powstania obowiązku podatkowego tj. z dnia 15 września 2008r. w wysokości 9.637, 00 zł. Dyrektor Izby Skarbowej zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia 30 marca 2009r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.