Czy kary umowne w przypadku opóźnienia w dostawie towarów mogą być kosztem uzyskania przychodu spółki
PROBLEM
Spółka zawarła z kontrahentem umowę na dostawę towarów. W umowie jest zapis, że w przypadku zwłoki w dostawie spółka będzie zobowiązana do zapłaty kar umownych. Nastąpiło opóźnienie w dostarczeniu towarów. Kontrahent spółki zgodnie z umową naliczył kary. Czy takie kary mogą być dla spółki kosztem uzyskania przychodu? Art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nie wyłącza wprost z kosztów podatkowych kar umownych zapłaconych z tytułu opóźnienia w dostarczeniu towarów, jednak niektóre organy podatkowe stoją na stanowisku że opóźnienie wykonania zobowiązania, jak i brak wykonania zobowiązania stanowi wadę wykonanych robót lub usług w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. Według tej wykładni zapłacone kary nie byłyby dla spółki kosztem. Z drugiej strony tak interpretując ten artykuł właściwie każda kara będzie wyłączona z kosztów podatkowych. Jeśli mimo wszystko założyć, że ta kara nie jest dla spółki kosztem podatkowym, to spółka dodatkowo zastanawia się, czy w jej przypadku mógłby mieć zastosowanie art. 38t ustawy o CIT. Spółka dokonała kontrahentowi sprzedaży towarów (maszyny). Maszyny te zamówiła u kontrahentów zagranicznych. Maszyny zostały prze spółkę zamówione, producenci wskazali terminy realizacji zamówienia, płatności dokonywane przez spółkę odbywały się zgodnie z wyznaczonym harmonogramem. Zwłoka w dostawie nie została spowodowana przez zaniedbania spółki. Spółka jest zobowiązana do terminowych płatności do producentów, a następnie niezwłocznego odbioru gotowych maszyn, zaimportowania ich do Polski i dostarczenia do swojego kontrahenta. Wszystko to zrobiła. Niektórzy producenci oświadczyli, że opóźnienie spowodowane zostało jeszcze zaburzeniem ciągłości dostaw z czasu COVID-19. Zamówienie do producentów zostało złożone w kwietniu 2023 r., dostawy odbyły się w miesiącach sierpień i wrzesień 2023 r. Czy art. 38t mógłby być w tej sytuacji zastosowany, skoro 1 lipca 2023 r. nastąpiło w Polsce zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego spowodowanego zakażeniami COVID-19? Spółka nie jest w stanie zweryfikować, czy zwłoka tych producentów jest rzeczywiście spowodowana przez COVID-19. Musi działać na zasadzie zaufania. Od producentów mogłaby uzyskać oficjalne oświadczenie, że zwłoka została spowodowana przez COVID-19.