Wyrok NSA z dnia 2 lutego 2011 r., sygn. II FSK 1653/09

Możliwość zaliczenia konkretnego kosztu, jako wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona jest także od powiązania poniesionego wydatku, a więc kosztu z działalnością podatnika, której celem jest osiąganie przychodów. Aby zakwalifikować dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów musi więc istnieć bezpośredni lub nawet pośredni związek między wydatkiem, czyli kosztem a przychodem podatnika.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędziowie: NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), WSA (del.) Lidia Ciechomska - Florek, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego w imieniu Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 214/09 w sprawie ze skargi I. sp. z o.o. w N. na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego w imieniu Ministra Finansów z dnia 23 października 2008 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od I. sp. z o.o. w N. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego w imieniu Ministra Finansów kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w sprawie o sygnaturze akt I SA/Kr 214/09, uchylił zaskarżoną przez I. sp. z o.o. interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego wydaną przez Ministra Finansów w dniu 23 października 2008 roku w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych. Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że wnioskiem z dnia 25 lipca 2008 r. (data wpływu 5 sierpnia 2008 r.) F. Sp. z o.o. wystąpiła o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy. Wnioskujący wskazał, że Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku i wypłaty dywidendy na rzecz wspólnika, a z uwagi na kwotę dywidendy spółka uznała, że posiadane przez nią środki finansowe są zbyt małe, aby zapewnić prawidłowe prowadzenie działalności gospodarczej i jednocześnie wypłatę dywidendy na rzecz wspólnika. Spółka uznała za właściwe pozyskanie finansowania z zewnątrz poprzez zaciągnięcie kredytu bankowego, a z dokonanej analizy wynikało, że jeśli otrzyma kredyt bankowy będzie miała wystarczające środki, aby na bieżąco regulować zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i jednocześnie wypłacić dywidendę na rzecz wspólnika. Środki uzyskane z kredytu bankowego spółka przeznaczyła na wypłatę dywidendy. Ze środków własnych spółka regulowała bieżące zobowiązania. Obecnie spółka ma zapłacić odsetki od zaciągniętego kredytu bankowego. Postawione we wniosku pytanie brzmiało: czy w świetle przepisów art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odsetki od zaciągniętego kredytu na wypłatę dywidendy stanowią koszt uzyskania przychodów? Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów lub zabezpieczenia albo zachowania źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym, aby dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów konieczne jest spełnienie następujących warunków. Koszt musi zostać poniesiony, celem poniesienia kosztu jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, oraz koszt nie może znajdować się na liście zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy stanowiącej katalog wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Spółka argumentowała, że w art. 16 ust. 1 ustawy z kosztów uzyskania przychodów wyłączono odsetki od pożyczek (kredytów) naliczone, ale nie zapłacone, odsetki od pożyczek (kredytów) zwiększające koszty inwestycji, odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów, odsetki od dopłat wnoszonych do spółki, odsetki od dywidend i innych dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Spółka podniosła także, że wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów odsetek z ww. tytułów ma charakter wyjątku od ogólnej zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków poniesionych w celu uzyskania przychodów. Dlatego też przepis art. 16 ust. 1 ustawy musi być interpretowany ściśle. Zdaniem wnioskodawcy odsetki od kredytu zaciągniętego przez spółkę powinny stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile wydatek został przez spółkę poniesiony (odsetki zostały faktycznie zapłacone) i spełnione zostały przesłanki określone w art. 15 ust. 1 ustawy. Minister Finansów w indywidualnej interpretacji z dnia 23 października 2008 r. [...] doręczonej wnioskodawcy w dniu 27 października 2008 r. uznał stanowisko wnioskodawczy za nieprawidłowe. Zdaniem organu wypłata dywidendy nie stanowi wydatku umożliwiającego powstanie przychodu, ani też nie jest związana z utrzymaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodu, tym samym nie stanowi kosztu podatkowego. Konsekwentnie, także odsetki od kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy, nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodów. Organ wskazał, że kredyt zaciągnięty przez spółkę na wypłatę dywidendy nie został przeznaczony na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Dywidenda stanowi wypracowany zysk spółki. Jest to czysty zysk spółki, do którego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000r Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000r. Nr 94 póz. 1037 ze zm.) - ma prawo udziałowiec (akcjonariusz) z tytułu posiadanych udziałów (akcji). Minister Finansów w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wskazał, że brak jest podstaw prawnych do zmiany indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 23 października 2008 r. i przytoczył argumenty i stanowisko prezentowane wcześniej w przedmiotowej interpretacji.