Wyrok NSA z dnia 29 stycznia 2010 r., sygn. I OSK 1010/09

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska, Sędzia NSA Wojciech Chróścielewski, Sędzia WSA del. do NSA Iwona Kosińska (spr.), Protokolant Piotr Baryga, po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2010r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 20 maja 2009r. sygn. akt II SAB/Sz 107/09 w sprawie ze skargi R. P. na bezczynność Dowódcy Jednostki Wojskowej Nr [...] w Z. w przedmiocie należności żołnierzy zawodowych za przeniesienie i podróże służbowe 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od R. P. na rzecz Dowódcy Jednostki Wojskowej Nr [...] w Z. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 20 maja 2009 r. sygn. akt II SAB/Sz 107/09, po rozpatrzeniu skargi R. P. na bezczynność Dowódcy Jednostki Wojskowej nr [...] w Z. w przedmiocie należności żołnierzy zawodowych za przeniesienia i podróże służbowe, oddalił skargę.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny przedstawił następujący stan faktyczny sprawy:

R. P., na podstawie art. 3 § 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4, art. 50 § 1, art. 52 § 2, art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 154, poz. 1270, ze zm.) w związku z art. 8 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750, ze zm.) oraz § 3 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 maja 2004 r. w sprawie należności żołnierzy zawodowych za przeniesienia i podróże służbowe (Dz. U. Nr 140, poz. 1487) złożył skargę na bezczynność Dowódcy Jednostki Wojskowej nr [...] w Z. i wniósł o zobowiązanie skarżonego organu do zakończenia przedstawionej sprawy w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku, które to zakończenie powinno polegać na wydaniu decyzji w sprawie odmowy wypłacania świadczeń należnych skarżącemu z tytułu ryczałtu na pokrycie kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca pełnienia służby i z powrotem (do których przyznano prawo ostateczną decyzją Dowódcy Jednostki Wojskowej nr [...] z dnia [...] grudnia 2007 r.) w wysokości wynikającej z przepisów prawa, za miesiące styczeń, luty, marzec, kwiecień i maj 2008 r. we wskazanych kwotach, ewentualnie wypłaceniu tego świadczenia we wskazanej wysokości. Równocześnie skarżący wniósł o zobowiązanie organu do wyjaśnienia przyczyn oraz do ustalenia osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie oraz do pociągnięcia ich do odpowiedzialności porządkowej, dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa zgodnie z art. 38 kpa. W uzasadnieniu podniesiono, że R. P. jest żołnierzem zawodowym i pełni służbę w Jednostce Wojskowej nr [...] w Z., a mieszka w W. Aby dojechać do miejsca pełnienia służby musi pokonać trasę W. - P. - S. - Z. (i z powrotem) wynoszącą 151 km w jedną stronę. Łączny koszt imiennego biletu na tej trasie w okresie od stycznia do lipca 2008 r. wynosił 473 zł, a od sierpnia 2008 r. wynosi 494 zł. Dowódca Jednostki Wojskowej decyzją ostateczną z dnia [...] grudnia 2007 r. uznał, że skarżącemu przysługuje prawo zwrotu kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca pełnienia służby i z powrotem. Za miesiące listopad i grudzień 2008 r. ryczałt został wypłacony zgodnie z przedstawionymi przez stronę zaświadczeniami dotyczącymi ceny biletu. Natomiast od stycznia 2008 r. ryczałt wypłacany jest w niższej wysokości. W tej sytuacji skarżący zwrócił się do organu z wnioskiem o wyjaśnienie przyczyn takiego stanu rzeczy i uzyskał opinię prawną referenta prawnego podpisaną przez dowódcę jednostki wojskowej. W ocenie organu, w chwili obecnej nie jest już potrzebne składanie przez żołnierza dokumentu potwierdzającego cenę biletu miesięcznego. Intencją bowiem ustawodawcy było policzenie trasy najbliższą drogą (w tym przypadku odległość po szosie wynosi 59 km), dlatego skarżącemu należy się ryczałt według stawki kilometrowej PKP. Skarżący podniósł, że organ nie wydał żadnej decyzji o zmianie sposobu naliczania ryczałtu, tylko w formie punktu w Rozkazie Dziennym ukazała się kwota w nowych stawkach. Nie zgadzając się z powyższą interpretacją organu, skarżący pismem z dnia [...] października 2008 r. wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa. Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazał, że sprawy o roszczenia wynikające ze stosunku służbowego żołnierzy zawodowych są to sprawy administracyjne, rozpoznawane na drodze postępowania administracyjnego, zatem nie powinno być wątpliwości co do konieczności podjęcia rozstrzygnięcia. Zdaniem skarżącego, w niniejszej sprawie organ powinien wydać decyzję o odmowie wypłaty świadczenia skarżącemu. Równocześnie, w przypadku niepodzielenia tego stanowiska przez Sąd, skarżący podniósł, że organ jest zobowiązany do podjęcia innego rodzaju działania w sprawie, tj. do podjęcia czynności materialno-technicznej wypłacenia świadczenia. W konsekwencji Sąd powinien, zdaniem skarżącego zbadać prawidłowość działania organu, a w przypadku uznania, że było nieprawidłowe - zobowiązać go do dokonania czynności wypłaty spornej części świadczenia. W ocenie skarżącego w niniejszej sprawie Dowódca Jednostki Wojskowej ustalił wysokość ryczałtu w oparciu o § 4 ust. 2 rozporządzenia, który stanowi, że w przypadku gdy na danej trasie brak jest połączeń kolejowych, cenę biletu ustala się na podstawie tabeli przewoźnika (w tym przypadku PKP) i najkrótszej odległości drogowej pomiędzy dotychczasowym i nowym miejscem zamieszkania żołnierza i jego rodziny. Takie działanie organu jest niezgodne z prawem, co uzasadnia zobowiązanie organu do podjęcia właściwych działań i wypłacenie skarżącemu należności w pełnej wysokości.