Wyrok NSA z dnia 30 marca 2010 r., sygn. II FSK 1161/09

Naruszenie przez organ odwoławczy art. 200 § 1 Ordynacji podatkowej jest naruszeniem przepisów postępowania, które może doprowadzić do uchylenia zaskarżonej decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., jeżeli wspomniane naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), Sędziowie: NSA Bogdan Lubiński, WSA del. Lidia Ciechomska-Florek, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 834/08 w sprawie ze skargi J. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 11 kwietnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za maj 2001 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 marca 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w sprawie o sygnaturze akt I SA/Wr 834/08, oddalił skargę J.P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 11 kwietnia 2007 roku w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności skarżącej jako osoby trzeciej, byłego wspólnika spółki cywilnej "E" J.P., S.P. za zaległe zobowiązanie tej spółki w podatku od towarów i usług za maj 2001 roku. Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 12 grudnia 2006 roku orzekł o solidarnej odpowiedzialności skarżącej, byłego wspólnika spółki cywilnej "E" J.P. i S.P., za zaległe zobowiązanie podatkowe tej spółki w podatku od towarów i usług za maj 2001 r., w kwocie 230 zł, za odsetki za zwłokę od przedmiotowej zaległości podatkowej w kwocie 228 zł, naliczone od dnia następującego po upływie terminu płatności zobowiązania podatkowego za marzec 2001 r., tj. od dnia 26 kwietnia 2001r. do dnia wydania decyzji oraz za koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 25,22 zł. W uzasadnieniu decyzji organ podatkowy wskazał, że spółka cywilna "E" nie uregulowała w terminie zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od towaru i usług za maj 2001 r. Zaległość ta powstała w okresie, gdy skarżąca była wspólnikiem tej spółki, posiadającym 50 % jej udziałów. Organ wskazał następnie, że egzekucja należności skarbowych z majątku spółki okazała się bezskuteczna, a jej wspólnicy złożyli zgłoszenia NIP-2 i VAT-Z, z informacją o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej. Jako podstawę rozstrzygnięcia organ podatkowy podał art. 107 w zw. art. 115 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym w przypadkach i zakresie przewidzianym w rozdziale 15 tej ustawy, za zaległości podatkowe spółki cywilnej i jej wspólników, powstałe w związku z działalnością spółki, odpowiadają wraz z nią solidarnie, całym swoim majątkiem, ci wspólnicy. Przy czym na podstawie art. 115 § 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2003 r., przepisy o odpowiedzialności stosuje się także do byłych wspólników spółki, jeżeli zaległości podatkowe powstały w okresie, gdy byli jeszcze jej wspólnikami. Natomiast na mocy art. 107 § 2 pkt 2 i 4 ustawy, odpowiedzialność wspólnika będzie się także rozciągać na odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych i koszty przeprowadzonego postępowania podatkowego. Organ wyraził przy tym stanowisko, że w przypadku rozwiązania spółki przed wydaniem decyzji ustalającej jej zobowiązanie podatkowe, można orzec o odpowiedzialności podatkowej wspólnika bezpośrednio, bez konieczności uprzedniego wydania tej decyzji. Dalej Naczelnik Urzędu Skarbowego odnosząc się do stanowiska skarżącej, że nie wiedziała ona o toczącym się przeciwko jej spółce postępowaniu egzekucyjnym, stwierdził, w oparciu o dowód doręczenia tytułu wykonawczego nr [...] z dnia 25 sierpnia 2001 r. , na którym widnieje potwierdzenie odbioru wysłanych w raz z nim innych tytułów wykonawczych, oraz upomnienia nr [...] z dnia 13 maja 2002 r., że skarżąca miała pełną wiedzę co do istnienia przedmiotowego zobowiązania podatkowego. Organ podatkowy nie przeprowadził przy tym dowodu wnioskowanego przez stronę na okoliczność faktycznego doręczenia wskazanych wyżej dokumentów uznając, że nie mają one znaczenia dla sprawy. Dalej organ wskazał, że nawet gdyby dokumenty te nie zostały doręczone prawidłowo, to okoliczność nie mogłaby prowadzić do odstąpienia od orzeczenia o jej odpowiedzialności. Organ nie zgodził się także ze stanowiskiem skarżącej, prezentowanym przez nią w toku postępowania, że uniemożliwił czynny udział w postępowaniu. Wskazał bowiem, że wyznaczył stronie nowy termin do załatwienia sprawy z uwagi na to, że ta nie zgłosiła się w celu zapoznania się z materiałami sprawy. Wobec tego Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał, że zasadne było dalsze prowadzenie postępowania, o czym strona została poinformowana. Zdaniem organu prowadził on postępowanie do czasu umożliwienia stronie zapoznanie się z materiałami sprawy, z którego to prawa ostatecznie strona nie skorzystała. Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 11 kwietnia 2007 r., nr [...], uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej odpowiedzialności skarżącej za koszty egzekucyjne w kwocie 10 zł i umorzył w tym przedmiocie postępowanie, utrzymując zaskarżoną decyzję w pozostałym zakresie. Rozpatrując sprawę w postępowaniu odwoławczym Dyrektor Izby Skarbowej postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2007 r. odmówił przeprowadzenia wnioskowanych przez stronę dowodów z dokumentów, tj. przedstawienia kopii upomnień i tytułów wykonawczych doręczonych skarżącej (wraz z potwierdzeniem ich otrzymania) oraz przesłuchania świadków (D.M. na okoliczność ustalenia kto podpisał udzielone mu pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji podatkowych, S.P. na okoliczność powstania zaległości spółki i prowadzonej egzekucji, osób, które podpisały odbiór tytułów wykonawczych, gdyż skarżąca już wcześniej składała zastrzeżenia co do wiarygodności podpisów, ustalenie majątku spółki cywilnej "E" na dzień jej likwidacji i przesłuchanie w charakterze strony wszystkich wspólników i pracowników spółki). Powołując się na przepis art. 188 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy stwierdził, że wnioskowane dowody nie mają dla sprawy istotnego znaczenia, bowiem dokumenty postępowania egzekucyjnego winny być doręczane spółce nie skarżącej, podobne znaczenie miały dowody z przesłuchania świadków na wnioskowane przez stronę okoliczności.