Wyrok NSA z dnia 9 marca 2010 r., sygn. II FSK 1762/08

Wyeliminowanie z obrotu prawnego (wskutek wygaśnięcia) decyzji urzędu skarbowego spowodowane doręczeniem pełnomocnikowi skarżącej decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego skutkowało bezprzedmiotowością postępowania odwoławczego w zakresie zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego. Postępowanie to nie może być bowiem prowadzone, jeżeli nie istnieje decyzja, której ono dotyczy.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędziowie: NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), WSA del. Piotr Pietrasz, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA/Lu 190/08 w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Dyrektor Izby Skarbowej w L. z dnia 29 stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie zabezpieczenia zobowiązania pieniężnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 czerwca 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w sprawie o sygnaturze akt I SA/Lu 190/08, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 roku Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej p.p.s.a., oddalił skargę J.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 29 stycznia 2008 roku w przedmiocie zabezpieczenia zobowiązania podatkowego. Ze stanu sprawy przyjętego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu odwołania skarżącej od decyzji Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego z dnia 7 listopada 2007 roku przedmiocie zabezpieczenia zobowiązania podatkowego, umorzył postępowanie odwoławcze. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, iż Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego określił J.S. przybliżoną kwotę zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2001 rok w wysokości 510.000 zł i dokonał zabezpieczenia tego zobowiązania na majątku podatnika. Rozpatrując odwołanie Dyrektor Izby Skarbowej, na podstawie art. 233 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej umorzył postępowanie odwoławcze argumentując, że w sprawie, w której przedmiotem jest zabezpieczenie zobowiązania podatkowego organ odwoławczy zobowiązany jest zbadać, czy do momentu wydania decyzji przez organ drugiej instancji nie została wydana decyzja ustalająca wymiar podatku. Od tej okoliczności uzależniony jest bowiem byt prawny decyzji o zabezpieczeniu. W niniejszej sprawie ustalono, że w dniu 11 grudnia 2007r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej wydał decyzję w zakresie ustalenia zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2001 rok w kwocie 502.294,50 zł. Decyzja ta doręczona została prawidłowo w dniu 13 grudnia 2007r. Zgodnie zatem z art. 33a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej decyzja o zabezpieczeniu wygasła po upływie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, tj. w dniu 28 grudnia 2007 roku. Wygaśnięcie z mocy prawa decyzji o zabezpieczeniu spowodowało brak prawnej i faktycznej podstawy orzekania w postępowaniu odwoławczym. Decyzja o zabezpieczeniu przestała funkcjonować w obrocie prawnym, co musiało prowadzić do rozstrzygnięcia jak w decyzji, a to na podstawie art. 233 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej. 2. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyniku przeprowadzenia sądowej kontroli objętej skargą decyzji ocenił, że nie narusza ona prawa. Sąd podniósł, że organ odwoławczy ustalił okoliczność doręczenia stronie decyzji z dnia 11 grudnia 2007r. na podstawie kserokopii dokumentów uzyskanych od Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w odpowiedzi na swoje pismo z dnia 10 stycznia 2008r. (k.- 12 tom II). Z dokumentów tych wynikało, iż w dniu 13 grudnia 2007r. dwie decyzje: nr [...] i nr [...] z dnia 11.12.2007r. adresowane na ręce pełnomocnika strony to jest S.S. pokwitował M.P. dozorca, który zobowiązał się doręczyć przesyłkę adresatowi. Sąd podkreślił, że na potwierdzeniu odbioru przesyłki znajduje się bowiem adnotacja: "M.P. - dozorca - zobowiązuję się doręczyć przesyłkę adresatowi godz. 11.50, 13.12.2007 P." (k.- 43 tom II). Do akt nadesłano również kserokopię zawiadomienia o doręczeniu pisma (k.- 54 tom II), które umieszczone zostało na drzwiach mieszkania adresata (k.-53 tom II), oświadczenie Kierownika Administracji, iż M.P. zatrudniony jest w [...] jako gospodarz rejonu (k.- 52 tom II). Sąd argumentował w dalszej kolejności, że z akt sprawy wynika, iż M.P. jest zatrudniony jako gospodarz rejonu m.in. na terenie budynku przy ul. N. 24 w S., a sam siebie określił mianem "dozorca". Sąd podzielił pogląd organu wyrażony w odpowiedzi na skargę, iż dozorcą domu w rozumieniu art. 149 Ordynacji podatkowej jest osoba, która na podstawie stosunku pracy bądź innej umowy z zarządcą nieruchomości zobowiązana jest do bezpośredniego utrzymywania porządku i czystości na terenie nieruchomości. Niezależnie zatem od nazwania rodzaju umówionej pracy: dozorca domu, sprzątacz posesji, czy gospodarz rejonu decyduje rodzaj wykonywanych przez tę osobę czynności. W uzasadnieniu argumentowano, że adresem pod którym miało nastąpić doręczenie pisma (decyzji) pełnomocnikowi skarżącej jest: S. ul. [...], a więc budynek ten znajduje się w rejonie obsługiwanym przez M.P. w ramach powierzonych mu obowiązków pracowniczych. M.P. był więc podmiotem wymienionym w art. 149 Ordynacji podatkowej, a możliwość doręczania pism za jego pośrednictwem nie wynika z łączącej go z pracodawcą umowy o pracę, lecz jest jej skutkiem. Ustalenie przez organ odwoławczy, iż decyzja wymiarowa została doręczona w dniu 13 grudnia 2007 roku było zatem, w ocenie Sądu, uprawnione.