Wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2008 r., sygn. I FSK 134/07

W relacji pomiędzy syndykiem a sędzią komisarzem nie zachodzi stosunek prawny zbliżony do stosunku pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, ani co do warunków wykonywania przez te osoby czynności w postępowaniu upadłościowym, ani co do wynagrodzenia, ani też co do odpowiedzialności sądu (sędziego komisarza) za wykonanie czynności przez te osoby. Zatem syndyk masy upadłości wykonując czynności zarządzające i zmierzające do likwidacji majątku upadłego w oparciu o ustawę Prawo upadłościowe i naprawcze świadczy usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, w ramach samodzielnej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ustawy tej ustawy. Tym samym uzyskuje przymiot podatnika podatku od towarów i usług.

Zaskarżonym wyrokiem z 27 września 2006 r., sygn. akt I SA/Bd 456/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę Rajmunda K... na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 kwietnia 2006 r. nr PP 1-4407-29/06 w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od towarów i usług za wrzesień 2005 r.

W uzasadnieniu Sąd ten wskazał, że 2 grudnia 2005 r. skarżący złożył wniosek o zwrot nienależnie pobranego podatku od towarów i usług za wrzesień 2005 r. z tytułu wynagrodzenia za pełnienie funkcji syndyka masy upadłości. W uzasadnieniu wniosku podniósł, że czynności, których syndyk dokonuje w postępowaniu upadłościowym nie można kwalifikować jako świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a wpłacona kwota stanowi nadpłatę w rozumieniu art. 73 § 1 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.).

Organ pierwszej instancji odmówił skarżącemu stwierdzenia nadpłaty w podatku od towarów i usług uznając, że wynagrodzenie syndyka masy upadłości podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Skarżący odwołał się od tej decyzji, zarzucając jej naruszenie prawa materialnego: przez błędną wykładnię art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej u.p.t.u.); przez niezastosowanie art. 6 pkt 2 u.p.t.u.; przez błędną wykładnię art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. poprzez uznanie syndyka za podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą; przez błędną wykładnię art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u. w związku z art. 13 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.; dalej u.p.d.o.f.) poprzez stwierdzenie, że przepis ten nie ma zastosowania do czynności wykonywanych przez syndyka. W ocenie skarżącego konsekwencją powyższych uchybień było naruszenie art. 73 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej poprzez odmowę zwrotu nadpłaty i art. 75 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej poprzez uznanie, iż podatnik nie jest uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.