Wyrok NSA z dnia 27 lutego 2008 r., sygn. II FSK 42/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Edyta Anyżewska, Sędzia NSA Bogusław Dauter (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Ludmiła Jajkiewicz, Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Z. F. i H. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 lipca 2006 r. sygn. akt I SA/Sz 91/06 w sprawie ze skargi Z. F. i H. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w S. z dnia 9 grudnia 2005 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2003 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Z. F. i H. F. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w S. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z 14 lipca 2006 r., I SA/Sz 91/06, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę Z. i H. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w S. z 9 grudnia 2005 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z 30 sierpnia 2005r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2003 r.

2. Rozstrzygnięcie to zapadło w następującym, przyjętym przez sąd pierwszej instancji, stanie faktycznym: H. F. prowadził działalność gospodarczą w przedmiocie skupu i sprzedaży produktów rolnych, zwierzęcych i mięsa w firmie pod nazwą "F." w P. Organ podatkowy przeprowadził analizę ekonomiczną w oparciu o dane wynikające z zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, przedłożone przez podatnika dokumenty i inne zebrane materiały i stwierdził na podstawie faktur, że podatnik w badanym roku podatkowym wykazał sprzedaż 142.315,60 kg towarów o wartości netto 859.608,72 zł zaś zakupił żywca wieprzowego 236.363 kg o wartości 786.051,27 zł, z czego wynika, że średnia marża stosowana wynosiła 9,36 %. Porównanie ilości zakupionego żywca (236.363 kg) w stosunku do wykazanej ilości sprzedanego mięsa (142.315,60 kg) wskazywało, że ubytki produkcyjne wyniosły 39,79 %. Zakwestionowano taką wysokość ubytków wykazując, że gdyby tak było, to w zakładzie Z.P.M. "Z." B. K., z którego usług w zakresie uboju, rozbioru i przechowywania żywca podatnik korzystał, musiałoby pozostać 91.685,21 kg odpadów do utylizacji, a tymczasem z faktur i kwitów wagowych tego zakładu wynika, że w całym roku 2003 przekazano do utylizacji 59,44 tony. Wskazano nadto, że utylizacja 91.685,21 kg (91,69 ton) odpadów kosztowałaby B. K. 66.013,35 zł podczas, gdy z tytułu całości usług ubojowych uzyskał od H. F. 63,290,14 zł. W świetle powyższego organy uznały, że nie było możliwe wystąpienie ubytków w wysokości 39,79 %. Organ ten nie dał wiary wyjaśnieniom podatnika, że część odpadów zabierały samochody innej firmy, że były wywożone własnym transportem na wysypiska śmieci, oraz że były zabierane z pojemników przez biednych bezrobotnych jak również skarmiano nimi psy z uboju oraz że miały miejsce kradzieże mięsa, nie zostały bowiem poparte żadnymi dowodami. Ponadto wyliczono, że ilość zakupionych reproduktorów (macior i knurów) wyniosła 8.811 kg, co stanowi 3,73 % w stosunku do całego zakupionego żywca, nie mogło więc w istotny sposób wpłynąć na zwiększenie ubytków, natomiast waga żywca okarmionego i otłuszczonego była zmniejszona już w fakturze o 2 - 4 % zależnie od partii żywca, co również nie mogło wpłynąć na zwiększenie ubytków. Kolejnym argumentem podważającym wysokość stosowanych ubytków na poziomie 39,79 % było porównanie skorygowanych danych: przychodu netto ze sprzedaży towarów handlowych (859.608,72 zł) z kosztami zakupu towarów, usług uboju i badania mięsa (861.944,95 zł) wskazujące, że koszty przewyższały wykazany przychód o 2,336,23 zł, a przy uwzględnieniu kosztów paliwa do samochodu używanego w działalności gospodarczej o 10.926,23 zł. Organy podatkowe wzieły także pod uwagę fakt, że inni przedsiębiorcy działający w podobnych warunkach, zajmujący się sprzedażą hurtową mięsa i korzystający z usług ubojowych zakładu "Z." wykazywali ubytki całkowite na poziomie 28%. Powyższe ustalenia i analiza ekonomiczna doprowadziły organy podatkowe do wniosku, że podatkowa księga przychodów i rozchodów jest nierzetelna, nie odzwierciedla bowiem rzeczywistego stanu rzeczy w zakresie przychodów i nie uznały jej za dowód tego, co wynika z jej zapisów dotyczących przychodów. Określono zatem podstawę opodatkowania w drodze oszacowania uznając, że brak jest danych z ksiąg podatkowych pozwalających na jej określenie z zastosowaniem metody zewnętrznej z równoczesnym wyjaśnieniem dlaczego nie mogą być zastosowane inne metody. Skorzystano z danych podmiotu, który w latach 2001-2003, tak jak podatnik, uzyskiwał przychody ze sprzedaży hurtowej mięsa wieprzowego (elementów kulinarnych i półtusz), dokonywał zakupu żywca z ferm i od rolników indywidualnych, korzystał z usług ubojowych, rozbioru, przechowywania mięsa i utylizacji firmy "Z." B. K. Dla wyliczenia obrotu w działalności H. F. przyjęto stosowaną przez niego średnią cenę sprzedaży 1 kg mięsa z kością, wielkość ubytków całkowitych dla reproduktorów w wysokości 39,79 % zaś wielkość ubytków dla tuczników w wysokości 28%. Wyliczono, że podatnik winien był zaewidencjonować sprzedaż 169.142,54 kg tj. o 26.826,94 kg więcej niż faktycznie zaewidencjonował. Wartość niezaewidencjonowanego przychodu wyliczono stosując cenę 4 zł/kg na kwotę 107.307,76 zł (12,12% zaewidencjonowanego przychodu), co wpłynęło na określenie wyższego podatku i odpowiednio wyższych zaliczek.