Wyrok NSA z dnia 7 września 2004 r., sygn. FSK 343/04
W świetle ustawy z 29.06.1995 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 85, poz. 428) organy podatkowe - ustalając wysokość zobowiązania w podatku od spadków i darowizn - prawidłowo zastosowały art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przyjmując kwotę wolną od podatku istniejącą w dniu powstania obowiązku podatkowego, nie zaś w dniu wymiaru podatku. Podatnik nabył w spadku prawo do rekompensaty mające określoną wartość majątkową. Okoliczność, że prawo to zostało zrealizowane (poprzez wypłatę rekompensaty) niemal dwa lata po powstaniu obowiązku podatkowego nie miała znaczenia dla wymiaru podatku (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy).
Wyrokiem z dnia 3.06.2003 r., sygn. akt SA/Rz 891/01, Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie uchylił decyzję Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 19.03.2001 r., nr IS.I/2-823-2-9/2001, w przedmiocie zobowiązania w podatku od spadków i darowizn. Z uzasadnienia ww. orzeczenia wynikają następujące ustalenia faktyczne i prawne:
W dniu 27.10.2000 r. Eugeniusz C. złożył zeznanie uzupełniające, z którego wynikało, że oprócz rzeczy i praw majątkowych wymienionych w zeznaniu z dnia 26.01.2000 r. nabył udział w prawie do rekompensaty pieniężnej w banku w kwocie 4.869,86 zł. W związku z powyższym Urząd Skarbowy w Tarnobrzegu, po wznowieniu postępowania decyzją z dnia 8.12.2000 r., nr US.VI-RSD-2019, uchylił w całości decyzję ostateczną z dnia 21.09.2000 r. w sprawie podatku od nabycia spadku po zmarłej Marii Reginie S. i ustalił podatek w kwocie 59,30 zł. Stosownie do treści art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 ze zm.) obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli nabycie spadku nie zostało zgłoszone do opodatkowania, ale zostało stwierdzone postanowieniem sądu, to obowiązek podatkowy powstaje nie z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy), lecz z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzenia nabycia spadku (art. 6 ust. 4 tej ustawy).