Wyrok NSA z dnia 22 grudnia 2004 r., sygn. FSK 873/04

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Zirk-Sadowski (spr.), Sędziowie NSA Juliusz Antosik, Włodzimierz Kubiak, Protokolant Teresa Świderska, po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2004 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Romana D. od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2003 r. sygn. akt I SA/Wr 778/02 w sprawie ze skargi Romana D. na decyzję Izby Skarbowej w W. Ośrodek Zamiejscowego w J. z dnia 13 lutego 2002 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1996 rok 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza od Romana D. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w W. kwotę 900 zł (słownie dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 25 listopada 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu oddalił skargę Romana D. na decyzję Izby Skarbowej w W. Ośrodka Zamiejscowego w J. z dnia 12 lutego 2002 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1996 r. Jak wynika z uzasadnienia wyroku, Urząd Skarbowy decyzją z dnia 8 czerwca 2001 r. określił podatnikowi należny podatek dochodowy od osób fizycznych za 1996 r., zaległość w tym podatku oraz odsetki od tej zaległości liczone na dzień wydania decyzji. W ocenie organu podatkowego, umowa leasingu operacyjnego zawarta przez podatnika z Agencją Ratalnej Sprzedaży "A." S.A. Zakład Pracy Chronionej w W. była w rzeczywistości umową sprzedaży na raty pod warunkiem zawieszającym. W związku z powyższym urząd skarbowy stwierdził, że rzeczywistym zamiarem stron ww. umowy było obejście przepisów podatkowych tj. nadanie umowie leasingu takiej treści, aby umożliwić zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia zawartych w czynszach wydatków leasingowych na faktyczne nabycie rzeczy. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416/ nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części. Po rozpatrzeniu odwołania podatnika Izba Skarbowa postanowieniem z dnia 26 września 2001 r. zwróciła sprawę do Urzędu Skarbowego w K. w celu zmiany decyzji z uwagi na fakt nieprawidłowego wyliczenia podatnikowi kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych. Organ odwoławczy po przeanalizowaniu akt sprawy stwierdził, że skoro Urząd Skarbowy uznał, że podatnik utracił prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania 1994 r. wydatków inwestycyjnych, to z tego względu nie nabył również prawa do odliczenia w następnym roku podatkowym, tj. 1996 r. Mając na względzie powyższe postanowienie Urząd Skarbowy w K. decyzją z dnia 29 października 2001 r., działając w trybie art. 233 Ordynacji podatkowej, ponownie określił podatnikowi wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych, zaległość podatkową w tym podatku oraz odsetki za zwłokę. W zmienionej decyzji Urząd Skarbowy pozostawił bez zmian wcześniejsze ustalenia dotyczące zawartej umowy leasingowej. Po rozpatrzeniu odwołania podatnika, Izba Skarbowa w W. OZ w J. podtrzymała stanowisko organu I instancji w kwestii oceny umowy leasingu. W ocenie organów podatkowych umowa z dnia 12 października 1995 r. zawarta pomiędzy skarżącym a Agencją Ratalnej Sprzedaży "A." S.A. nazwana umową leasingu operacyjnego była w rzeczywistości umowa innego rodzaju /sprzedaży na raty/. Umowa została zawarta na okres 12 miesięcy, po upływie których podatnik nabył jej przedmiot za cenę równą kwocie ustalonego wcześniej depozytu gwarancyjnego brutto. Zdaniem podatnika cena ta została określona tak nisko z uwagi na stan techniczny przedmiotu umowy. Izba Skarbowa nie dała wiary wyjaśnieniom strony argumentując swoje stanowisko tym, iż przedmiot spornej umowy był użytkowany przez podatnika jeszcze przez okres pięciu lat. Z uwagi na niską cenę zakupu przedmiotu leasingu odbiegającą znacznie od ceny rynkowe, zasadne jest zdaniem Izby Skarbowej stanowisko urzędu skarbowego, że umowa leasingu operacyjnego nosi znamiona umowy sprzedaży na raty pod warunkiem zawieszającym. Izba Skarbowa stwierdziła, iż rzeczywistym zamiarem stron umowy było obejście przepisów podatkowych, tzn. nadanie umowie leasingu takiej treści, aby umożliwić zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu w dacie poniesienia wydatków leasingowych na faktyczne nabycie rzeczy. W sytuacji uznania zawartej umowy za umowę sprzedaży i uznania, że nabyto na raty przedmiotowy środek trwały, podstawę rozstrzygnięcia stanowi, jak wywiódł organ II instancji, art. 23 ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem wartość przedmiotu leasingu, na podstawie powołanego przepisu, nie jest kosztem uzyskania przychodów.