Wyrok NSA z dnia 24 lutego 1999 r., sygn. I SA/Wr 738/97

1. W świetle art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ przy ustalaniu straty uwzględnia się też stratę będącą różnicą pomiędzy kosztami uzyskania przychodów a przychodami ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą nie podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo wolnych od podatku.

2. Przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zwalnia organu od obowiązku podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, nawet wówczas, gdy ustalenie dochodu jest niemożliwe na podstawie ksiąg rachunkowych, dlatego nie wyklucza dopuszczenia jako dowodu wszystkiego co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, ponieważ w państwie prawnym metoda szacunkowego ustalania dochodu nie zyskuje pierwszeństwa przed obowiązkiem dążenia do ustalenia prawdy obiektywnej.

3. Przepisy art. 11 ust. 1 interpretowane w związku z ust. 3 cytowanej ustawy nie stanowią podstawy prawnej do oceny związków gospodarczych z kontrahentem zagranicznym z punktu widzenia ich ekonomicznej celowości i opłacalności dla podmiotów w nich uczestniczących, lecz jedynie z punktu widzenia kształtujących się przeciętnie na rynku cen za identyczne lub podobne świadczenia.

UZASADNIENIE

Zaskarżona decyzja utrzymywała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego wydaną 5 grudnia 1996 r. z powołaniem się na przepisy art. 1 ust. 1, art. 7 ust. 3 i 4, art. 9 ust. 1 i 2, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 3, art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 11, 20, 21 28 oraz art. 19 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./.

Postępowanie administracyjne wszczęto z urzędu, kierując do podatnika 30 sierpnia 1996 r. pismo w trybie art. 61 par. 4 Kpa. Z pisma tego wynikało, że w rezultacie analizy materiału dowodowego, a w tym protokołów kontroli źródłowej i uzupełniającej; badania: prawidłowości ustalenia straty za okres objęty zwolnieniem /1.01. - 5.05.94/, wydatków nie uznanych za koszty uzyskania przychodów oraz zeznania o wynikach finansowych osiągniętych przez podatnika za 1994 r. - ujawniono, że Spółka, pozostając w związku gospodarczym, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, osiągnęła dochód mniejszy od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał, a także nierzetelnie ewidencjonowała koszty w kolejnych miesiącach roku 1994, co uniemożliwiało ustalenie rzeczywistej wysokości dochodu /straty/ za okres od 1.01. - 5.05.94 i od 6.05. - 31.12.94.