Podróże służbowe przedsiębiorców oraz osób niebędących pracownikami

Rozdział VI

Podróże służbowe nie są przymiotem jedynie pracowników. W praktyce bowiem możemy spotkać podróże zleceniobiorców, wykonawców dzieła, członków zarządu czy samych przedsiębiorców.

Do wszystkich tych osób odbywających podróże nie mają zastosowania przepisy rozporządzeń w sprawie podróży służbowych, z wyjątkiem przepisów dotyczących diet. Co istotne, w stosunku do wskazanej grupy osób nie należy się również posługiwać zwrotem "podróż służbowa", a jedynie "podróż". Pojęcie podróży służbowej stosuje się bowiem wyłącznie do pracowników. Oznacza to, że osób niebędących pracownikami nie dotyczy definicja podróży służbowej. Takie stanowisko potwierdziło Ministerstwo Finansów w piśmie z 28 września 2004 r. (sygn. PB5/KD-066-408-1-1439/04).

1. Podróże zleceniobiorców

Obecne warunki pracy powodują, że podróż służbową odbywają nie tylko osoby zatrudnione na etacie, ale również wykonujące umowy cywilnoprawne. Co istotne, obecnie obowiązujące przepisy prawne zwalniają świadczenia z tytułu podróży tych osób ze składek ubezpieczeniowych oraz z podatku dochodowego, na zasadach analogicznych do świadczeń pracowniczych.

Na wstępie należy jednak odróżnić podróż służbową od podróży, jaką odbywa zleceniobiorca lub wykonawca dzieła.

W przepisach prawa nie odnajdziemy definicji podróży zleceniobiorców czy informacji na temat świadczeń mu przysługujących w związku z tym, że odbywa podróż na rzecz zleceniobiorcy. W efekcie, to strony umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia lub umowy o dzieło) decydują w umowie o tym, czy zleceniobiorcy (wykonawcy dzieła), w związku z jego wyjazdem w sprawach zlecającego, przysługują jakieś dodatkowe świadczenia oprócz wynagrodzenia za czynności wykonane w ramach zlecenia. W umowie powinny więc znaleźć się wszelkie informacje na temat tego, kto finansuje przejazdy, noclegi i czy zleceniobiorcy przysługują diety lub zwrot innych kosztów w podróży.

Jeśli strony umowy ustalą, że zleceniobiorcy przysługują wszystkie świadczenia, które w przypadku podróży służbowej otrzymałby pracownik, wówczas przysługują mu diety oraz zwrot kosztów: