Należności

Rozdział IX

Krzysztof Witucki

Opracowanie powstało na podstawie praktycznych doświadczeń pracowników międzynarodowej firmy audytorskiej

1. Prezentacja w bilansie

W sprawozdaniu finansowym prezentacja należności odbywa się dwutorowo. Jeżeli należności przypadają do spłaty w okresie powyżej roku od dnia bilansowego, a nie są to należności z tytułu aktywów finansowych oraz z tytułu dostaw i usług (te ostatnie wykazuje się zawsze jako krótkoterminowe), prezentowane są jako należności długoterminowe w podziale na należności:

● od jednostek powiązanych,

● od pozostałych jednostek.

Przykładem należności długoterminowych jest większość wpłaconych przez jednostkę wszelkiego rodzaju kaucji (np. w związku z wynajmem biura), w części dotyczącej płatności przypadającej później niż rok od dnia bilansowego. Zasady wyceny należności długoterminowych są analogiczne jak krótkoterminowych i zostaną przedstawione w dalszej części rozdziału.

Podobnie dzieli się należności krótkoterminowe - z tym że dodatkowo w sprawozdaniu w grupie "od jednostek powiązanych" wydziela się należności:

● z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty (do 12 miesięcy i powyżej) i

● inne.

Wśród należności krótkoterminowych od pozostałych jednostek są prezentowane należności:

● z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty do 12 miesięcy i powyżej,

● z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń,

● inne,

● dochodzone na drodze sądowej.

Do należności z tytułu dostaw i usług zalicza się należności bezsporne lub sporne - ale nieobjęte postępowaniem sądowym, które powstały na skutek sprzedaży wyrobów, towarów i usług na rzecz odbiorców, po pomniejszeniu o różnego rodzaju opusty i rabaty, z uwzględnieniem podatku VAT i odsetek od zaległości. Księgowaniu należności z tytułu dostaw i usług towarzyszy, co do zasady, ujęcie przychodów i kosztów z działalności operacyjnej.

W pozycji będą ujmowane pozostałe należności nieujęte w pozycji wyżej. Będą to w przeważającej mierze należności, które są księgowane w korespondencji z pozostałymi przychodami operacyjnymi (np. sprzedaż składników środków trwałych jednostki) i przychodami finansowymi. Będzie to także szeroka gama rozrachunków z pracownikami (np. pobrane zaliczki), ale również część rozrachunków z akcjonariuszami (np. wartość niewniesionych aportów, wypłacone zaliczki na poczet dywidendy itp.). Ponadto będą to rozrachunki z zakładami ubezpieczeń z tytułu odszkodowań.