Wpływ uprawnień emerytalno-rentowych na obowiązek ubezpieczeń społecznych

Rozdział IV

Joanna Goliniewska

ekspert ds. ubezpieczeń

1. Uprawnienia emerytalno-rentowe

W ustawie systemowej przewidziane są szczególne rozwiązania dla osób posiadających uprawnienia emerytalno-rentowe. Takie uprawnienia posiada osoba, która ma prawo tylko do jednego świadczenia - emerytury lub renty.

Przez pojęcie "renta" należy rozumieć:

● świadczenie pieniężne z systemu ubezpieczenia społecznego (realizowane przez ZUS lub KRUS), w tym rentę z tytułu niezdolności do pracy i rentę rodzinną,

● świadczenie pieniężne z zaopatrzenia emerytalnego (np. żołnierzy zawodowych czy funkcjonariuszy Policji),

● uposażenie rodzinne pobierane po śmierci sędziego, które należy traktować jak pobieranie renty rodzinnej.

W rozumieniu ustawy systemowej rentą nie jest renta socjalna przyznawana na podstawie przepisów ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. Nr 135, poz. 1268 ze zm.) ani renta wypłacana na podstawie przepisów prawa cywilnego (np. renta wyrównawcza).

Uwaga!

Renta socjalna i renta cywilna nie mają wpływu na obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Przykład

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą pobiera rentę cywilną. Osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wypadkowemu oraz zdrowotnemu z tytułu prowadzonej działalności. Ubezpieczenie chorobowe ma dla niej charakter dobrowolny. Renta cywilna nie jest rentą w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przez emeryturę należy rozumieć również emerytury wcześniejszą i pomostową. Świadczeniem emerytalno-rentowym nie jest natomiast świadczenie przedemerytalne, mimo że przysługuje ono w zamian za emeryturę do czasu przyznania prawa do emerytury.

Przy rozstrzyganiu obowiązku ubezpieczeń społecznych należy brać pod uwagę również prawo do emerytury lub renty nabyte z tytułu zagranicznych ubezpieczeń społecznych albo zagranicznego zaopatrzenia emerytalnego. Ponadto nie ma znaczenia, czy zleceniobiorca pobiera przyznaną emeryturę lub rentę, czy jest ona np. zawieszona (z uwagi na osiąganie zbyt wysokiego przychodu lub na własny wniosek).