Świadczenia pracownicze w pytaniach i odpowiedziach
Rozdział III
Joanna Nowicka
radca prawny, ekspert z zakresu podatków
1. Okulary korekcyjne dla pracownika
Pracownik firmy przedstawił fakturę za zakup okularów korekcyjnych na kwotę 327 zł. Czy pracodawca musi zwrócić pracownikowi te koszty - a jeżeli tak, to czy w pełnej wysokości? Czy zwróconą kwotę należy opodatkować i oskładkować? Jak często pracownikowi przysługuje taki zwrot?
Zwrotu kosztów zakupu okularów korekcyjnych nie można traktować w kategorii dobrowolnych świadczeń pozapłacowych. Na pracodawcy ciąży bowiem obowiązek refundacji kosztów zakupu okularów korekcyjnych tym pracownikom, którzy są uprawnieni do takiego świadczenia (chodzi o pracowników, którzy pracują przy monitorach komputerowych). Kwestie te reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (dalej: rozporządzenie).
Pracodawca musi zwrócić pracownikowi koszt szkieł, robocizny i standardowej oprawy. Żadne przepisy nie ograniczają wysokości kosztów oprawek - określają jedynie, że okulary korekcyjne zapewnia pracodawca - natomiast nie wyznaczają udziału pracodawcy w kosztach zakupu.
Brak stosownych regulacji oznacza, że to pracodawca decyduje o wysokości środków finansowych, jakie chce przeznaczyć na ten cel. Środki te powinny jednak umożliwić zakup okularów korygujących wzrok, zgodnych z zaleceniem lekarza. Można zatem w wewnętrznych przepisach firmy ustalić, że zwrotowi podlegają jedynie określone kwoty za szkła i oprawkę, takie jak np. koszt najtańszych na rynku szkieł i oprawek.
Takie stanowisko potwierdza Państwowa Inspekcja Pracy, zdaniem której względy słuszności przemawiają za tym, by pracodawca ponosił pełny koszt robocizny i szkieł o parametrach oznaczonych przez lekarza. Nie ma natomiast formalnoprawnych przeszkód, aby pracodawca ograniczył swój udział w ponoszeniu kosztów oprawy poprzez ustalenie kwoty partycypacji nie niższej jednak niż koszt oprawy odpowiadającej co najmniej standardowi podstawowemu (Jan Pióro, wyjaśnienia - teza 3, PiZS 2002/3/40).