Odsetki za zwłokę w księgach rachunkowych wierzyciela i dłużnika

Ogólne kwestie regulujące naliczanie i zapłatę odsetek zostały zawarte w art. 481-482 Kodeksu cywilnego. Ponadto problematyka odsetek, z uwzględnieniem szczególnych uprawnień wierzyciela i obowiązków dłużnika w transakcjach handlowych, została określona w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Regulacje dotyczące odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych zostały zawarte w art. 53-56 Ordynacji podatkowej.

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Jeśli stopa odsetek za opóźnienie nie jest z góry oznaczona, wierzycielowi należą się odsetki ustawowe. Jednak gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Odsetki ustawowe od 15 grudnia 2008 r. wynoszą 13% w skali rocznej.

Prawo ogranicza wysokość żądanych odsetek. Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może przekraczać w stosunku rocznym czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Odsetki maksymalne obowiązujące od 4 lipca 2013 r. wynoszą 16% rocznie.

Odsetki naliczane są od dnia następującego po umówionym terminie płatności aż do dnia zapłaty.

UWAGA!

Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona - należą się odsetki ustawowe (13%). Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne (16%).