Procedury opodatkowania marży według nowych zasad

Podstawą opodatkowania VAT jest, co do zasady, wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. Są dwie procedury, w przypadku których podstawą opodatkowania VAT nie jest całość zapłaty, lecz marża. To tzw. procedury opodatkowania marży.

1. Procedura marży przy świadczeniu usług turystyki

Pierwszą procedurę marży określają przepisy art. 119 ustawy o VAT. Ma ona zastosowanie do opodatkowania usług turystyki. Określenie tej procedury jest uzasadnione specyfiką działalności turystycznej. Usługi turystyki świadczone są często na terytorium dwóch lub więcej państw, w konsekwencji podatnicy świadczący te usługi ponoszą koszty podatku w różnych państwach. Co prawda najczęściej podatek ten może zostać przez tych podatników odzyskany, lecz przeważnie konieczne jest składanie w tym celu wniosków o zwrot podatku, a następnie oczekiwanie (czasem dość długie) na zwrot podatku. Dlatego przepisy unijne (a za nimi przepisy poszczególnych państw członkowskich, w tym Polski) ułatwiają działalność podatnikom świadczącym usługi turystyki, pozwalając im na opodatkowanie marży. Skutkiem tego opodatkowana jest tylko ta część usługi, która stanowi wynagrodzenie podatnika (a zwrotu zagranicznego podatku dokonują podatnikowi turyści w ramach nieopodatkowanej części wynagrodzenia podatnika).

W ustawie o VAT nie ma definicji usług turystyki. Powoduje to pewne wątpliwości do co zakresu omawianej procedury. Nie ma przy tym podstaw, aby usługi turystyki utożsamiać z usługami turystycznymi w rozumieniu ustawy o usługach turystycznych, jak również - skoro w art. 119 ustawy o VAT nie został powołany symbol PKWiU - z usługami świadczonymi przez organizatorów turystyki (PKWiU 79.12). W celu ustalenia pojęcia usług turystyki należy odwołać się do znaczenia słowa "turystyka". Jak wynika ze słownika języka polskiego, turystyka to (...) zorganizowane zbiorowe lub indywidualne wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania, wędrówki po obcym terenie, mające cele krajoznawcze lub będące formą czynnego wypoczynku.