1. Obrót prawami do emisji zanieczyszczeń
Zasady funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji mają swoje pierwotne źródło w prawie wspólnotowym i odzwierciedlają cele polityki Wspólnoty w dziedzinie ochrony środowiska. Ustalenia dyrektyw w tym zakresie miały stworzyć warunki do wypełniania zobowiązań Wspólnoty oraz państw członkowskich w zakresie ochrony środowiska poprzez skuteczny europejski obrót przydziałami emisji gazów cieplarnianych z najmniejszym możliwym zmniejszeniem rozwoju gospodarczego oraz zatrudnienia. Nie można przyjąć jednoznacznego stanowiska, jak traktować podatkowo i rachunkowo prawa do emisji. Interpretacje podatkowe są dość ogólnikowe, a stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości jest wypadkową kilku idei rozliczania praw do emisji. W artykule przedstawiamy jedno z możliwych do zastosowania rozwiązań. Zapraszamy do dyskusji.
Dyrektywa 2003/87/WE ustanowiła system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie w celu wspierania zmniejszania emisji gazów cieplarnianych w efektywny pod względem kosztów oraz skuteczny gospodarczo sposób. Państwa członkowskie zostały zobowiązane do zapewnienia (od 1 stycznia 2005 r.), aby żadna instalacja nie podejmowała jakichkolwiek działań wymienionych w załączniku nr 1 do dyrektywy (patrz: tabela 1), powodujących emisje określone w odniesieniu do tego działania, chyba że ich operator ma pozwolenie na takie działanie, wydane przez właściwy organ, lub instalacja podlega tymczasowemu wyłączeniu z systemu wspólnotowego.
Zgodnie z dyrektywą każde państwo członkowskie opracowuje krajowy plan przydziałów emisji gazów cieplarnianych, wskazujący całkowitą ilość pozwoleń, które ma zamiar rozdzielić, oraz sposób, w jaki proponuje je rozdzielić. Państwa członkowskie są zobowiązane do monitorowania emisji poprzez coroczne rozliczanie się z przyznanych uprawnień.
Uprawnienia do emisji, w wielkości rzeczywistej emisji, podlegają umorzeniu, a ich nadwyżka za zgodą właściwego organu może zostać przeniesiona na następny rok.