Rozliczanie usług budowlanych po zmianach od 1 stycznia 2017 r.

Do końca 2016 r. mechanizmem odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych były objęte:

● towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy o VAT,

● usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Od 2017 r. sytuacja uległa zmianie. Na skutek nowelizacji art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT odwrotne obciążenie ma zastosowanie także do robót budowlanych świadczonych przez podwykonawców.

1. Warunki stosowania odwrotnego obciążenia w budownictwie

Z art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT wynika, że mechanizm odwrotnego obciążenia w budownictwie obowiązuje, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki.

Warunki objęcia robót budowlanych odwrotnym obciążeniem na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT:

1) świadczona jest usługa wymieniona w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT (załącznik ten został dodany w wyniku nowelizacji ustawy o VAT od 1 stycznia 2017 r.),

2) świadczącym usługę jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT (czyli podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT), u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT (czyli w ramach tzw. zwolnienia podmiotowego),

3) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,

4) usługodawca świadczy usługę jako podwykonawca.

Ad 1. Usługa budowlana jest wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy o VAT

Pierwszym warunkiem stosowania odwrotnego obciążenia w budownictwie jest, aby świadczona usługa została wymieniona w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT. Pozycja 1 tego załącznika dotyczy usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, które były objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia również w stanie prawnym obowiązującym do końca 2016 r. W pozycjach 2-48 wymienione są wszystkie usługi klasyfikowane dla celów PKWiU z 2008 r. jako roboty budowlane (w grupowaniach 41-43 PKWiU z 2008 r.). A zatem mechanizm odwrotnego obciążenia w budownictwie ma zastosowanie do wszystkich robót budowlanych (zob. tabelę).