Łamanie zakazu konkurencji zawartego na czas zatrudnienia

Edyta Wereszczyńska

doradca podatkowy, doktorantka w Zakładzie Prawa Pracy INP PAN, wykładowca prawa pracy w Akademii Leona Koźmińskiego

Pracodawca ma prawo wymagać od swojego pracownika zachowania lojalności. Może to osiągnąć podpisując z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji. Odmowa podpisania takiej umowy może być nawet powodem rozwiązania stosunku pracy.

PODSTAWA PRAWNA

w Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) - art. 100 § 1, § 2 pkt 4, pkt 5, art. 101¹, art. 101², art. 114-122, art. 300

Biorąc pod uwagę interesy pracodawców związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, są oni zainteresowani tym, by ich pracownicy nie tylko sumiennie i z zaangażowaniem wykonywali swoje obowiązki, ale również nie podejmowali działań, które mogłyby być sprzeczne z interesami firmy lub obowiązkami pracowniczymi. Co do zasady, każdy pracownik ma obowiązek lojalności wobec pracodawcy, co w konsekwencji oznacza obowiązek niepodejmowania działań konkurencyjnych. Jednak pracodawcy coraz częściej sięgają po rozwiązanie, które ma lepiej chronić ich interesy i być dla pracowników jasną informacją o tym, jak mają realizować obowiązek dbania o dobro zakładu pracy - chodzi o umowę o zakazie konkurencji.

Możliwość zawarcia takiej umowy przewiduje art. 101¹ § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim, w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji).

Zawarcie umowy o zakazie konkurencji może mieć miejsce zarówno podczas zawierania samej umowy o pracę, jak i w trakcie trwania stosunku pracy. Co więcej, pracodawca może uzależnić zawarcie umowy o pracę od zawarcia umowy o zakazie konkurencji. Z kolei odmowa zawarcia przez pracownika takiej umowy w trakcie trwania stosunku pracy może być przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Pracownik, który odmawia zawarcia umowy o zakazie konkurencji, naraża się na utratę zaufania pracodawcy do niego. Pracodawca może się bowiem obawiać, że taki pracownik będzie zachowywał się w sposób nielojalny.