UPRAWNIENIA RODZICIELSKIE W 2012 R.
● urlop macierzyński i na warunkach urlopu macierzyńskiego
● dodatkowy urlop macierzyński i dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
● urlop ojcowski
● urlop wychowawczy
● ochrona kobiet w ciąży i pracowników-rodziców
W wyniku zmian w przepisach Kodeksu pracy następuje m.in. stopniowe wydłużanie dodatkowych urlopów macierzyńskich. Ponadto zwiększono uprawnienia pracowników-ojców oraz zrównano prawa rodziców adopcyjnych z prawami rodziców biologicznych.
Ustawodawca, mając na celu ochronę uprawnień rodzicielskich, stworzył wiele udogodnień prawnych dla pracowników będących rodzicami.
Do podstawowych uprawnień, z których można skorzystać po urodzeniu dziecka, należą:
● urlop macierzyński (w tym urlop podstawowy i dodatkowy),
● urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego (również w jego podstawowym i dodatkowym wymiarze),
● urlop wychowawczy,
● urlop ojcowski.
Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania umowy
Pracownice oczekujące narodzin dziecka podlegają ochronie przed wypowiedzeniem (w tym także przed wypowiedzeniem zmieniającym) oraz rozwiązaniem stosunku pracy. W związku z ciążą przedłużeniu do dnia porodu ulega umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy oraz na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży.
Spod ochrony wyłączone są pracownice w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca oraz pracownice zastępujące innych pracowników w czasie ich usprawiedliwionej nieobecności. Przepisy nie gwarantują ochrony także w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy ani wówczas, gdy zajdą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy.
Warto pamiętać, że zasada szczególnej ochrony pracownicy w ciąży jest ograniczona na podstawie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.). W ustawie tej dopuszcza się dokonanie wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy pracownicom w ciąży. Gdyby takie wypowiedzenie zmieniające powodowało obniżenie wynagrodzenia, do końca okresu ochronnego pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy.