ZWOLNIENIA OD PRACY - PRAKTYCZNY PORADNIK

Joanna Skrobisz

WSTĘP

Pracownik, zawierając umowę o pracę, zobowiązuje się do pozostawania w dyspozycji pracodawcy w określonym miejscu i czasie. Pracodawca natomiast ma obowiązek zorganizować pracownikowi pracę oraz wypłacić za nią umówione wynagrodzenie. Czas, przez jaki pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w poszczególnych dniach i godzinach, powinien być określony w wewnętrznych aktach prawnych ustalających systemy i rozkłady czasu pracy oraz okres rozliczeniowy czasu pracy obowiązujące u danego pracodawcy. Na ogół jest to regulamin pracy, układ zbiorowy pracy lub obwieszczenie.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których pracownik nieobecny w ustalonym miejscu i czasie nie poniesie konsekwencji swojej nieobecności.

Nieobecność pracownika w miejscu pracy jest dopuszczalna, gdy zwolniono go z obowiązku świadczenia pracy albo gdy zaistnieją okoliczności uniemożliwiające mu stawianie się do pracy i jej wykonywanie. Chociaż zwolnienie pracownika od pracy jest uzależnione od decyzji pracodawcy, to ma on jednak obowiązek zwolnić pracownika od pracy w przypadkach wskazanych w Kodeksie pracy, aktach wykonawczych do kodeksu lub innych przepisach prawa.

Nieobecność w pracy pracownika może wynikać z sytuacji, których nie można było wcześniej przewidzieć, np. choroba pracownika lub członka jego rodziny. W takich przypadkach pracownik ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia pracodawcy o swojej nieobecności i przedstawienia odpowiednich dokumentów usprawiedliwiających.

Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy może spowodować negatywne skutki dla pracownika. Do nich możemy zaliczyć ukaranie pracownika karą porządkową przewidzianą w art. 108 k.p., rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę za wypowiedzeniem lub nawet rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, gdyż stanowi to ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.) określono przyczyny usprawiedliwiające nieobecność pracownika w pracy. Są to: