PRACOWNICY CHRONIENI

Monika Frączek

l urlop macierzyński i wychowawczy

l choroba pracownika

l uprawnienia emerytalne

Kodeks pracy oraz inne akty regulujące prawa i obowiązki stron stosunku pracy przewidują wiele odstępstw od ogólnych zasad dla określonych kategorii pracowników. Wspólną cechą tych wyjątków jest uniemożliwienie pracodawcom rozwiązywania z takimi pracownikami umów o pracę, a przynajmniej obwarowanie ich wieloma dodatkowymi warunkami.

Niektóre kategorie pracowników są w szczególny sposób chronione. Ochrona ta z jednej strony nadaje tym pracownikom dodatkowe przywileje i prawa. Z drugiej zaś nakłada na pracodawców pewne określone obowiązki. Pracownikami takimi są m.in.: pracownice w ciąży, pracownice na urlopie macierzyńskim lub pracownik ojciec wychowujący dziecko, korzystający z części urlopu macierzyńskiego, pracownik na urlopie wychowawczym, pracownik w ochronnym wieku przedemerytalnym, pracownik na urlopie bezpłatnym lub wypoczynkowym, czy pracownik nieobecny w pracy z powodu choroby.

Pracownica w ciąży

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy. Ochronie trwałości zatrudnienia nie podlegają jedynie pracownice, z którymi zawarto umowy o pracę na okres próbny krótszy niż miesiąc, czyli np. na 2 tygodnie, oraz pracownice zatrudnione na zastępstwo. Pozostałe pracownice są objęte ochroną trwałości zatrudnienia od pierwszego dnia ciąży, niezależnie od rodzaju umowy o pracę, na podstawie której zostały zatrudnione (art. 177 k.p.).

Zakaz wypowiedzenia umowy o pracę ciężarnej pracownicy jest bezwzględny. Pracodawca nie może wręczyć wypowiedzenia pracownicy, która jest w ciąży. Nie może dopuścić do rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem także wtedy, gdy wypowiedział już pracownicy umowę, a potem okazało się, że jest ona w ciąży. Tak samo w tym przypadku traktuje się sytuację, gdy pracownica była w ciąży w dniu wypowiedzenia, jak i wtedy, gdy w ciążę zaszła już w okresie wypowiedzenia. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 2 czerwca 1995 r. (I PRN 23/95, OSNP 1995/22/276).