Jak obniżyć finansowe obciążenia pracodawcy. Samozatrudnienie i umowy cywilnoprawne

W porównaniu z tradycyjnym stosunkiem pracy samozatrudnienie pozwala pracodawcy na znaczne obniżenie kosztów działalności. Dlatego w praktyce świadczenie pracy w formie samozatrudnienia staje się coraz popularniejsze.

Definicji pojęcia „samozatrudnienie” nie znajdziemy w żadnych przepisach. Jak można wysnuć z praktyki, z samozatrudnieniem mamy do czynienia wtedy, gdy pracownik rozwiązuje stosunek pracy, zakłada jednoosobową działalność gospodarczą i dalej świadczy pracę dla dotychczasowego pracodawcy. Samozatrudnionym będzie też kandydat do pracy, który zdecyduje się na świadczenie pracy na rzecz pracodawcy właśnie w takiej formie.

Jak wiemy, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, strony mogą kształtować wedle własnego uznania rodzaj stosunku prawnego, który będzie je łączyć. Zatem pracodawca i osoba starająca się o pracę mogą wspólnie wybrać tę formę wykonywania pracy, która będzie najkorzystniejsza dla obydwu stron. Może to być stosunek pracy, może to być świadczenie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło, kontrakt menedżerski), czy też świadczenie usług przez samozatrudnionego (jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą).

Dla każdej z tych form świadczenia pracy należy jednak przestrzegać określonych zasad.

Pracodawca może korzystać z pracy świadczonej przez osoby samozatrudnione, przy czym dotyczy to zarówno zupełnie nowych współpracowników, jak i byłych pracowników (tutaj jednak występują dla tych osób ograniczenia w wyborze formy opodatkowania, o czym dalej).

Przepisy Kodeksu pracy ograniczają jednak tę formę świadczenia pracy w sytuacji, gdy osoba samozatrudniona wykonuje pracę w warunkach faktycznego stosunku pracy. Taka relacja, czyli tzw. pozorne samozatrudnienie, jest traktowana jako obejście prawa.