Dokumentowanie transakcji z podmiotami powiązanymi

Transakcje z podmiotami powiązanymi: Podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi oraz mającymi siedzibę w tzw. rajach podatkowych mają obowiązek prowadzenia dokumentacji dotyczącej takich transakcji, a także przedkładania jej na żądanie organów podatkowych.

Przepisy art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nakładają na podatników dokonujących transakcji z podmiotami powiązanymi oraz mającymi siedzibę w „rajach podatkowych” obowiązek sporządzania szczegółowej dokumentacji dotyczącej warunków tych transakcji i udostępniania jej na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej.

Na podstawie art. 9a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do przedłożenia wymaganej dokumentacji w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania w tej sprawie. Jeżeli podatnik zobowiązany do sporządzania dokumentacji transakcji nie przedstawi jej w żądanym terminie, to różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a dochodem oszacowanym przez organy podatkowe na podstawie art. 11 ww. ustawy opodatkowuje się stawką w wysokości 50% (art. 19 ust. 4 updop). Tak określona różnica stanowi zaległość podatkową, od której są naliczane odsetki za zwłokę. Jeżeli podatnik zawyżył stratę podatkową wykazaną w zeznaniu rocznym, to kwota, o którą została zaniżona podstawa opodatkowania na skutek rozliczenia straty w następnych latach, będzie opodatkowana również stawką w wysokości 50%.

Mimo że omówione przepisy funkcjonują już ponad 2 lata, prawidłowe sporządzenie dokumentacji podatkowej w dalszym ciągu może stanowić problem dla wielu przedsiębiorców.

Należy pamiętać, że chociaż podatkowa dokumentacja transakcji ma być udostępniona organom podatkowym lub organom kontroli na ich żądanie, to w interesie podatnika leży przedstawienie takiej dokumentacji z własnej woli, jeżeli ww. organy prowadzą postępowanie w sprawie określenia dochodu na podstawie art. 11 updop. Przy ustalaniu wartości rynkowej przedmiotu transakcji (i określaniu na tej podstawie dochodu) niebudząca zastrzeżeń, rzetelna i obiektywna dokumentacja musi być uznana za dowód.