Nowe zasady przyznawania i wypłaty świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego

Poza określeniem zakresu i sposobu udzielania świadczeń osobom ubezpieczonym w razie zaistnienia wypadku przy pracy lub powstania choroby zawodowej w ustawie określono również mechanizmy stymulujące działania pracodawców zmierzające do podnoszenia poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy. Podstawowym narzędziem umożliwiającym takie stymulowanie jest zróżnicowanie wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe. Ponadto ustawa zawiera unormowania mające przynieść ograniczenie liczby oraz skutków wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a w efekcie zmniejszenie wydatków na świadczenia. Celowi temu ma służyć odpowiednio ukierunkowana prewencja wypadkowa, której zasady finansowania określono w ustawie.

W opracowaniu tym przedstawiono ogólne zasady wynikające z ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwanej w dalszej części „ustawą wypadkową”, dotyczące w szczególności: kręgu osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu, definicji wypadku przy pracy oraz choroby zawodowej, podmiotów ustalających przyczyny i okoliczności wypadków przy pracy, zasad ustalania wysokości składek na ubezpieczenie wypadkowe, sankcji dla płatników składek za przekazywanie nieprawdziwych danych mających wpływ na ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, zasad finansowania prewencji wypadkowej, zasad ustalania prawa do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, ich wysokości i wypłaty.

Do ustawy wypadkowej Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał rozporządzenie z 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. Szczegółowe zasady ustalania składki na ubezpieczenie wypadkowe wynikające z powołanego rozporządzenia oraz kwestia zasad ustalania prawa do świadczeń, ich wysokości i wypłaty z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, która jest przedmiotem konsultacji ZUS z MPiPS, zostaną przedstawione w odrębnym opracowaniu.