Firma w spadku - zarząd sukcesyjny

1. Zarząd sukcesyjny - nowe zasady zarządzania firmą po śmierci przedsiębiorcy

Temat sukcesji jest dla polskich przedsiębiorców ważny, ale często jednak nieznany lub nie do końca zrozumiały. Dopiero po uświadomieniu im na realnych przykładach wagi tego tematu można spotkać się z ogromem pytań i chęcią podejmowania stosownych działań. Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej w znacznym stopniu odpowiada na potrzeby zgłaszane przez przedsiębiorców. Nowe przepisy mają obowiązywać po upływie 3 miesięcy od dnia publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw, czyli od 25 listopada 2018 r.

Pod wieloma względami ustawa z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (dalej: ustawa o zarządzie sukcesyjnym) stanowi pole licznych niedomówień i półprawd coraz powszechniej występujących w praktyce legislacyjnej. Jest to zjawisko o tyle niebezpieczne, że złe rozumienie przepisów sukcesyjnych może w bardzo łatwy sposób zaważyć na podjęciu przez przyszłego spadkodawcę pochopnych decyzji, np. o zaniechaniu sporządzenia testamentu.

Niewątpliwie ustawa jest rozwiązaniem od wielu lat wyczekiwanym przez przedsiębiorców, w znacznym stopniu odpowiadającym potrzebom przez nich zgłaszanym. Nie jest zapewne także dziełem skończonym. Będzie musiała zmieniać się zgodnie z sugestiami samych przedsiębiorców i dopasowywać się do szybko zmieniającej się sytuacji rynkowej. Można również spodziewać się doprecyzowania ustawy przez orzecznictwo sądów powszechnych i administracyjnych. Wiele wprowadzonych w niej instytucji prawnych wymaga bowiem szerszej interpretacji systemowej i celowej, która dopiero będzie tworzona w praktyce stosowania prawa.

Przedsiębiorcy powinni więc w najbliższych latach uważnie śledzić (np. w prasie prawniczej czy portalach) informacje o najistotniejszych orzeczeniach dotyczących ustawy. Zapewne pojawią się pośród nich informacje dalekie od intuicyjnych interpretacji. Swoją rolę odegra też przypuszczalnie Rzecznik Praw Przedsiębiorców, który powinien wskazywać najważniejsze postulaty zmian i objąć szczególną uwagą praktyczne działanie ustawy.