Rodzaje testamentów

Najbardziej popularne i obecne w świadomości społecznej są dwa rodzaje testamentów: własnoręczny i notarialny (tzw. testamenty zwykłe, do których zaliczany jest również testament alograficzny sporządzany w obecności wskazanych w ustawie urzędowych osób). Ale istnieją także inne tzw. testamenty szczególne, które można sporządzić tylko w sytuacji zaistnienia pewnych okoliczności szczególnych, uniemożliwiających lub przynajmniej znacznie utrudniających sporządzenie testamentu zwykłego. Należą do nich testament ustny (sporządzany przy świadkach, ale nie urzędowych), podróżny czy wojskowy.

Testament własnoręczny (holograficzny)

Testament własnoręczny do swojej ważności wymaga napisania go w całości własnoręcznie przez spadkodawcę, pismem ręcznym, podpisany przez niego i opatrzony datą. A więc testament ten nie może być napisany na drukarce czy przez inną osobę niż spadkodawca.

UWAGA

Testament napisany przy pomocy komputera (na maszynie do pisania) i jedynie podpisany przez spadkodawcę nie będzie ważny.

Obecność świadków przy sporządzaniu takiego testamentu, wbrew pokutującym poglądom, jest całkowicie zbędna.

PRZYKŁAD 1

Jan B. był ciężko chory. Jego córka w obawie, że ojciec wkrótce umrze, nakłoniła go do sporządzenia na jej rzecz testamentu. Ponieważ ojciec miał problem z pisaniem, napisała testament za niego, a spadkodawca tylko podpisał. W tej sytuacji testament jest nieważny, gdyż w całości powinien być napisany i podpisany przez testatora. Odrębną kwestią jest nakłonienie do sporządzenia testamentu określonej treści. Spadkodawca powinien mieć możliwość samodzielnego wyrażenia swojej woli co do rozrządzenie swoim majątkiem na wypadek śmierci.

Wzór 1. Testament własnoręczny

Nieważność testamentu własnoręcznego

Co do zasady notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia na podstawie własnoręcznego testamentu. Natomiast w praktyce często pojawiają się wątpliwości, czy testament ten został sporządzony rzeczywiście przez spadkodawcę, często więc sprawy o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu własnoręcznego - także ze względu na bezpieczeństwo spadkobierców - muszą trafiać do sądu. Z tych też względów zalecane jest też sporządzanie testamentów przed notariuszem, który sprawdzi tożsamość spadkodawcy oraz upewni się, jaka jest rzeczywista wola spadkodawcy, co pozwoli na uniknięcie wątpliwości dotyczących zarówno co do osoby, która testament sporządziła, jak i jego zapisów.