Spadki i dziedziczenie z elementem zagranicznym

Zgodnie z obowiązującymi od 17 sierpnia 2015 r. przepisami Europejskiego Rozporządzenia Spadkowego - w razie śmierci spadkodawcy, który pozostawił spadek zarówno w Polsce, jak i zagranicą - można rozstrzygnąć sprawę spadkową nie tylko w taki sposób, by uporządkować dziedziczenie w Polsce, lecz także w sposób skutecznie odnoszący się do zagranicznej masy spadkowej (w Unii Europejskiej).

Ma to znaczenie przede wszystkim dla tych obywateli Polski, którzy wyjechali z kraju i zmienili miejsce stałego pobytu lub mają zamiar to zrobić. W tych przypadkach jurysdykcja w sprawach spadkowych przysługiwać będzie - co do zasady - nie sądom polskim, lecz sądom innego państwa, a zatem kwestie spadkowe trzeba będzie załatwić zagranicą. Obowiązuje zasada: jeden spadek - jeden sąd - jedno prawo. Tak, aby wszystkie kwestie dotyczące całego spadku po danej osobie, niezależnie od tego, w jakim państwie się znajdują, były rozstrzygane przez sądy jednego państwa członkowskiego zgodnie z przepisami prawa jednego państwa. Dzięki temu unika się konieczności prowadzenia postępowań w kilku państwach członkowskich Unii Europejskiej, przy zastosowaniu przepisów prawnych różnych państw, a to pozwala zaoszczędzić czas i obniża koszty postępowania.

Zasada ta obowiązuje w prawie całej Unii Europejskiej, oprócz Danii, Irlandii oraz Wielkiej Brytanii, i sprowadza się do tego, że właściwe w danej sprawie spadkowej będą sądy tego państwa, w którym spadkodawca miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci, niezależnie od obywatelstwa czy miejsca położenia jego majątku.