Rabaty, premie i zwroty towarów - w podatku dochodowym i rachunkowości

1. Rabaty

Sprzedawcy towarów i usług często udzielają różnego rodzaju rabatów (w tym bonifikat i skont). Udzielanie rabatów polega najczęściej na (procentowym lub kwotowym) obniżeniu ceny za sprzedawany towar czy usługę. Są to tzw. rabaty pieniężne (istnieją również tzw. rabaty towarowe/naturalne - zob. punkt 1.8. Rabaty towarowe).

Istnieje wiele rodzajów rabatów. Do najczęściej spotykanych należą bonifikaty, upusty, uznane reklamacje i skonta. I tak:

● bonifikata to obniżka ceny, przyznawana po dokonaniu transakcji, najczęściej jako zachęta do zwiększania zakupów lub forma rekompensaty z powodu gorszej jakości towaru,

● upust polega na obniżeniu ceny dla zachęcenia do kupna, stosowany najczęściej wobec stałych klientów lub odbiorców hurtowych,

● uznana reklamacja oznacza obniżenie ceny z powodu uprawnień nabywcy z tytułu gwarancji lub rękojmi,

● skonto jest procentowym obniżeniem ceny za natychmiastową zapłatę lub zapłatę przed ustalonym terminem albo zapłatę gotówkową za towar objęty sprzedażą kredytową lub ratalną.

Rabaty, co do zasady, wpływają na przychody sprzedawców (obniżają te przychody - zob. punkt 1.1. Rabaty a przychody sprzedawców) oraz koszty uzyskania przychodów nabywców (obniżają te koszty - zob. punkt 1.3. Rabaty a koszty uzyskania przychodów nabywców). Niekiedy jednak udzielane rabaty generują u otrzymujących je osób przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym (zob. punkt 1.6. Przychody z tytułu otrzymania rabatu), zaś u przyznających je sprzedawców - koszty uzyskania przychodów (zob. punkt 1.7. Rabaty pośrednie).

1.1. Rabaty a przychody sprzedawców

Za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości, między innymi, udzielonych bonifikat i skont (art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Ta sama zasada wynika z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT.