Prawo pracy dla rodziców

Marek SkaŁkowski - specjalista w zakresie prawa pracy

Stan prawny na 25 maja 2010 r.

Uprawnienia rodziców opiekujących się dziećmi do 4 lat

Na wstępie należy podkreślić, że pracodawca nie może odmawiać pracownikom udzielania przysługujących im uprawnień rodzicielskich. Naruszenie przepisów w tym zakresie zagrożone jest grzywną w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł (art. 281 pkt 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.; dalej "k.p."). Może ona zostać nałożona na pracodawcę przez sąd grodzki.

Pracownicy (zarówno ojciec jak i matka dziecka) mają szczególne przywileje, jeżeli opiekują się dzieckiem w wieku do 4 lat. Z uprawnień tych może skorzystać tylko jedno z rodziców dziecka. Pracownicy, którzy wychowują dziecko w wieku do 4 lat nie mogą bez swojej zgody pracować:

● powyżej 8 godzin na dobę (art. 148 pkt 3 k.p.),

● w godzinach nadliczbowych,

● w porze nocnej,

● w przerywanym systemie czasu pracy.

Ponadto pracownicy ci nie mogą być delegowani poza stałe miejsce pracy (art. 178 § 2 k.p.). Pracownicy korzystający z tych uprawnień mogą wyrazić zgodę na rezygnację z niektórych z nich lub wszystkich łącznie. Mogą również wyrazić zgodę czasową na nieskorzystania z tych uprawnień albo tylko np. na konkretną delegację lub pracę w porze nocnej w określonych dniach.

Urlop macierzyński

Pracownikom w związku z urodzeniem dziecka przysługuje urlop macierzyński (art. 180 k.p.). Wymiar tego urlopu zależy od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi:

● 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

● 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,