Artykuł
Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny
Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną za produkt niebezpieczny została wprowadzona do polskiego systemu prawa cywilnego w 2000 r. Jest to więc instytucja prawna znacznie młodsza w porównaniu do odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Dla osób zawodowo zajmujących się produkcją towarów czy też ich sprzedażą warto przypomnieć, jakie konsekwencje prawne wiążą się z wprowadzaniem do obrotu gospodarczego produktu uznanego za niebezpieczny oraz jak tego uniknąć.
RAFAŁ DRZAZGA
Stan prawny na 2 czerwca 2009 r.
Definicja ustawowa
Zgodnie z założeniami polskiego ustawodawcy za niebezpieczny może zostać uznany tylko taki produkt, który jest rzeczą ruchomą, choćby została ona połączona z inną rzeczą. Postawienie znaku równości pomiędzy produktem a rzeczą ruchomą jest zgodne z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 maja 1999 r. (1999/34/WE - Dz.Urz. WE L 141 z 4.06.1999) nowelizującą m.in. przepisy dotyczące definicji produktu zawarte we wcześniejszej dyrektywie Rady 85/374/EWG z 1985 r. (Dz.Urz. WE L 210 z 7.08.1985). Ponieważ w polskim systemie prawym nie ma pozytywnej definicji rzeczy ruchomej, zatem należy przez ruchomości rozumieć wszystko co nie ma przymiotu nieruchomości w cywilistycznym znaczeniu. Zgodnie z definicją kodeksu cywilnego określającą pojęcie nieruchomości, wszystko co nie jest:
● częścią powierzchni ziemskiej stanowiącej odrębny przedmiot własności (grunty),
● budynkiem trwale z gruntem związanym lub część takiego budynku, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności możemy uznać za rzecz ruchomą. Za produkt uważa się również zwierzęta i energię elektryczną. Polskie przepisy dotyczące odpowiedzialności za produkt niebezpieczny od samego początku ich wprowadzania dawały możliwość przypisania takiej cechy produktom rolnym i łowieckim. Takie szerokie rozumienie produktu obowiązkowo wprowadziła dopiero wspomniana wyżej dyrektywa 1999/34/WE. Wcześniejsza dyrektywa Rady z 1985 r. dawała w tej kwestii swobodę państwom implementującym jej przepisy do swego porządku prawnego.