Data publikacji: 02.03.2004
Kontrole w firmie
Niewątpliwie jednym z najważniejszych obowiązków związanych z prowadzeniem firmy jest konieczność ciągłego nadzorowania, czy jej funkcjonowanie odbywa się zgodnie z przepisami prawa.
Martyna Zembrzuska
Stan prawny na 1 marca 2004 r.
Prawidłowość postępowania przedsiębiorcy badają kontrole pojawiające się w firmie. Najczęściej jest to kontrola przeprowadzana przez urząd skarbowy (kontrola podatkowa). Firma może zostać poddana również kontroli skarbowej lub kontroli ZUS. Może się w niej pojawić inspektor pracy w ramach kontroli PIP. Trzeba jednak pamiętać, że to nie jedyne instytucje, które mają prawo kontrolować prawidłowość prowadzonej działalności. Do drzwi firmy może zapukać inspektor kontroli zatrudnienia, kontrolerzy dostawców energii elektrycznej, wody czy gazu, a także strażak kontrolujący stan urządzeń przeciwpożarowych czy inspektor kontroli sanitarnej.
Przedsiębiorca może stać się również obiektem zainteresowania kontrolerów z innych dziedzin. Jest to uzależnione od rodzaju prowadzonej działalności. Państwowa Inspekcja Handlowa pojawi się zapewne u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie handlu lub usług, natomiast Inspekcja Ochrony Środowiska przeprowadzi kontrolę u przedsiębiorcy, którego działalność gospodarcza może się wiązać z wprowadzaniem do środowiska substancji mogących zaburzyć równowagę ekologiczną. W „Poradniku” - ze względu na obszerność zagadnienia - zostały omówione tylko kontrole, które mogę być przeprowadzone u każdego przedsiębiorcy, bez względu na zakres prowadzonej działalności.
Wszystkie kontrole to pewna uciążliwość dla kontrolowanego, należy jednak pamiętać, że podobnie jak na kontrolowanym tak i na kontrolującym ciążą pewne prawa i obowiązki.
Kontrola podatkowa
Kontrola podatkowa może być elementem postępowania podatkowego, ale może także zostać wszczęta jako samodzielne postępowanie. Jej celem jest sprawdzenie wywiązywania się kontrolowanych podmiotów z obowiązków wynikających z prawa podatkowego. Ustawodawca dokładnie określił prawa i obowiązki kontrolujących, a także procedurę postępowania. Prawa i obowiązki ciążą również na podmiotach kontrolowanych, przy czym prawa i obowiązki stron postępowania kontrolnego są ze sobą najczęściej ściśle powiązane. Mimo dużego znaczenia, jakie dla podatników mają przepisy regulujące przebieg postępowania kontrolnego, w praktyce często okazuje się, że podatnicy nie znają ani swoich praw, ani obowiązków.