Środki trwałe w prawie bilansowym i podatkowym

Leasing jest stosunkowo nową metodą finansowania i kredytowania inwestycji, która wykształciła się w drugiej połowie XX wieku w USA. Do nowelizacji kodeksu cywilnego pojęcie leasingu nie występowało w polskich przepisach, obecnie umowa ta jest samodzielną kategorią prawną. Zgodnie z art. 709¹ k.c., przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Wszystkie transakcje leasingowe charakteryzują następujące elementy:

• przedmiot leasingu przez cały okres trwania umowy jest własnością leasingodawcy,

• czas trwania umowy jest dokładnie określony,

• zapłata za użytkowanie dobra jest zawsze wyrażona w pieniądzu,

• leasingodawca nie może odebrać przedmiotu leasingu w trakcie umowy, chyba że leasingobiorca nie spełni warunków zawartych w umowie.

W praktyce wykształciły się dwa podstawowe rodzaje umów leasingowych:

• leasing finansowy - korzystający wykazuje przedmiot leasingu jako składnik swoich aktywów, który podlega amortyzacji w ten sam sposób jak inne środki trwałe. Raty leasingowe są częściowo spłatą zobowiązania leasingowego, a częściowo stanowią koszty finansowe obsługi tego zobowiązania. Rozróżnienie na część kapitałową i odsetkową w opłacie leasingowej ma istotne znaczenie dla prawidłowego księgowania tych wydatków. Finansujący nie wykazuje przedmiotu leasingu w swoich księgach. Wykazuje on natomiast należność leasingową od korzystającego jako inwestycję lub lokatę leasingową netto. Ten typ umowy leasingowej zbliżony jest do umowy kupna na raty;