Strata w przepisach podatkowych i bilansowych

Zarówno podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, jak i podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mają możliwość zrekompensowania poniesionych strat poprzez odliczenie ich od podstawy opodatkowania w następnych latach podatkowych. W wyniku wielokrotnych nowelizacji obu ustaw o podatkach dochodowych zmieniały się również przepisy regulujące zasady rozliczania strat podatkowych.

Przepisy ustaw o podatkach dochodowych (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) pozwalają na potrącenie powstałej straty od dochodu uzyskanego w najbliższych, kolejno po sobie następujących, pięciu latach podatkowych. Z tym że w każdym z tych lat nie można obniżyć dochodu o więcej niż 50% kwoty tej straty.

Oznacza to, że podatnik ma prawo wyboru, w których latach z okresu pięcioletniego odliczy stratę podatkową i w jakiej wysokości. Jest tylko jedno ograniczenie, że w danym roku podatkowym nie można odliczyć więcej niż 50% kwoty poniesionej straty. A zatem rekompensowanie straty nie może trwać krócej niż 2 lata ani dłużej niż 5 lat.

Odliczyć można stratę poniesioną za rok podatkowy - nie ma możliwości potrącenia od dochodu uzyskanego w następnych latach podatkowych straty, która wystąpiła w ciągu roku podatkowego, jeżeli rok ten zamknął się ostatecznie dochodem. Aby zrekompensować stratę, konieczne jest uzyskanie dochodu w następnych latach podatkowych. Nie można natomiast powiększyć straty poniesionej w roku następnym o część straty z roku poprzedniego.

Taki sposób odliczania strat stosuje się jednak wyłącznie do strat powstałych - w przypadku przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy od osób prawnych - od 1 stycznia 1999 r., a w przypadku osób fizycznych - od 1 stycznia 2000 r. Straty wcześniejsze pokrywało się w równych częściach z dochodu uzyskanego w najbliższych, kolejno po sobie następujących, trzech latach podatkowych. Straty takie musiały być:

• odliczane przez trzy kolejne lata podatkowe, a jeśli w tym czasie podatnik nie uzyskał dochodu lub gdy jego wysokość okazała się niewystarczająca do pokrycia straty, nie można było wydłużyć okresu odliczania straty (traciło się w efekcie prawo do odliczenia całości lub części straty),