Jak zmniejszyć koszty pracy?

W przepisie art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, a wśród nich stosunek pracy. Zgodnie z ogólną zasadą, przychodami w podatku dochodowym od osób fizycznych są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:

• wynagrodzenie zasadnicze,

• wynagrodzenie za godziny nadliczbowe,

• różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona,

• świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika,

• wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wymienione świadczenia, zaliczane do przychodów ze stosunku pracy (również stosunku służbowego, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy), nie stanowią wyczerpującego katalogu tych świadczeń. Przepis art. 12 omawianej ustawy zawiera tylko przykładowe wyliczenie świadczeń, które są przychodami ze stosunku pracy (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 maja 1995 r., SA/Łd 1950/94, Serwis Podatkowy z 1998 r. nr 10, s. 25). Do przychodów tych zaliczane są bowiem również kwoty zwrotu pracownikom kosztów ich szkoleń na studiach podyplomowych czy na kursach (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 marca 1994 r., SA/Łd 1292/93, Przegląd Orzecznictwa Podatkowego z 1996 r. nr 2, poz. 41) i inne kwoty otrzymane od pracodawcy.

Mogą się jednak czasami nasuwać pytania dotyczące tego, jak rozpoznać, czy dane świadczenie jest świadczeniem ze stosunku pracy. Pomocny w rozwiązaniu tych wątpliwości może okazać się wyrok z 26 marca 1993 r. (III SA 2219/92, ONSA z 1993 r. nr 3, poz. 83). We wspomnianym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wyraził pogląd, że o tym, czy dane świadczenie jest dochodem ze stosunku pracy, decyduje to, czy może je otrzymać tylko pracownik czy także inna osoba niezwiązana - obecnie i w przyszłości - z pracodawcą.