Rozrachunki i roszczenia w świetle nowej ustawy o rachunkowości

Z punktu widzenia ustawy o rachunkowości przychody naliczane są zgodnie z zasadą memoriałową - ważne jest wydanie, przekazanie towaru, wykonanie usługi. Natomiast ustawa o podatku dochodowym jako moment powstania przychodu nakazuje przyjmować zarówno zasadę memoriałową, jak również zasadę kasową. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe - zasada kasowa. Natomiast art. 12 ust. 3 - zgodnie z którym za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont - reguluje zasadę memoriałową.

Przez bonifikatę (rabat) należy rozumieć zmniejszenie umówionej wcześniej należności za wykonane świadczenie. Najczęściej bonifikata udzielana jest w związku z faktycznie poniesioną lub przewidywaną szkodą kontrahenta.

Bonifikata udzielana jest w przypadku, gdy wystąpią okoliczności, których strony nie mogły przewidzieć w momencie podpisywania umowy i w jej efekcie następuje faktyczne obniżenie określonej w umowie ceny towaru. W przypadku gdyby okoliczność wpływająca na zmniejszenie tej ceny była znana stronom przed podpisaniem umowy, powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w cenie określonej w kontrakcie.

Ustawodawca posłużył się terminem ogólnym, nie precyzując jednoznacznie, z jaką datą przychód uzyskany przez podatnika staje się przychodem należnym w rozumieniu przepisów ustawy. Ustalenie daty uzyskania przychodu jest związane z wystąpieniem określonych stanów faktycznych, z którymi ustawa łączy moment powstania przychodu. Momentami takimi mogą być:

• data wystawienia faktury z równoczesnym wydaniem towaru odbiorcy z magazynu,