Wynagrodzenie członków zarządu jednoosobowej spółki z o.o. jako koszt

Wprowadzona do kodeksu spółek handlowych regulacja jednoosobowej spółki z o.o. wzorowana była na rozwiązaniach prawa europejskiego, a przy tym uwzględniała krytyczne głosy doktryny, formułowane na gruncie kodeksu handlowego³. W ciągu dwóch lat funkcjonowania kodeksu spółek handlowych praktyczne zastosowanie przepisów o jednoosobowej spółce z o.o. ujawniło liczne wady regulacji oraz wzbudziło wiele kontrowersji. Z krytyką spotkał się szczególnie art. 173 § 1 k.s.h. Regulował on formę prawną:

• oświadczeń woli jedynego wspólnika, składanych spółce jednoosobowej, oraz

• czynności prawnych dokonywanych między taką spółką i jej jedynym wspólnikiem, będącym zarazem jedynym członkiem jej zarządu.

Przepisowi temu zarzucano, że tworzy nadmierne rygory formalne, zwłaszcza przez wymóg zachowania - dla jakiejkolwiek czynności prawnej jednoosobowej spółki z o.o. z jej jedynym wspólnikiem - formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym pod rygorem nieważności tych czynności. Niedogodności związane ze wspomnianymi rygorami usuwano w ten sposób, iż jedyny wspólnik do swej spółki wprowadzał nowego wspólnika bądź wspólników, wyzbywając się na ich rzecz udziałów w minimalnej ilości. W ten sposób powstawała wieloosobowa spółka z o.o. o nierównomiernym rozkładzie udziałów, zapewniającym jednemu ze wspólników taką przewagę, że mógł on samodzielnie lub niemal samodzielnie podejmować decyzje w sprawach spółki, podczas gdy pozostali wspólnicy pełnili jedynie rolę figurantów. Tego typu spółki z o.o. - jako spółki wieloosobowe - były wyłączone z zakresu zastosowania art. 173 k.s.h..