Jak wyceniać niefinansowe aktywa trwałe

W każdej jednostce prowadzącej księgi rachunkowe metody wyceny aktywów i pasywów oraz zasady ustalania wyniku finansowego, zgodnie z postanowieniami art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.), powinny być wybrane spośród metod i zasad dopuszczonych ustawą oraz - decyzją kierownika jednostki - wprowadzone do stosowania.

Dokonując wyboru metod wyceny aktywów i pasywów do stosowania w ciągu roku i na dzień bilansowy spośród różnych rozwiązań dopuszczonych ustawą o rachunkowości oraz zasad ustalania wyniku finansowego, kierownicy jednostek gospodarczych powinni kierować się w szczególności:

1) zasadą ostrożności, wymagającą, aby niczego (żadnych aktywów) nie wykazywać w bilansie w wartości wyższej niż możliwa do uzyskania na rynku (giełdzie) oraz

2) aby przyjęte metody i zasady uwzględniały specyfikę i warunki działania danej jednostki.

Przy wyborze wspomnianej metody trzeba pamiętać, że jej wybór ma odzwierciedlać w sprawozdaniu finansowym - w sposób wierny, rzetelny, kompletny i prawidłowy - sytuację majątkową, finansową, wynik finansowy i rentowność prowadzonej przez jednostkę działalności.

Dokonując wyboru metod wyceny aktywów i pasywów oraz zasad ustalania wyniku finansowego, należy się równocześnie kierować tym, aby nie popełniać fundamentalnych błędów, jak również nadrzędnymi zasadami prowadzenia rachunkowości, mającymi dużo większe znaczenie niż przepisy szczegółowe ustawy.

Nadrzędne zasady rachunkowości określa ustawa o rachunkowości w art. 4-8, natomiast szczegółowe metody wyceny aktywów i pasywów oraz zasady ustalania wyniku finansowego są zawarte w czwartym rozdziale ustawy „Wycena aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego”.

W artykule przedstawiamy nadrzędne zasady rachunkowości, mające istotny wpływ na prawidłową wycenę aktywów i pasywów oraz na rzetelne i prawidłowe ustalanie wyniku finansowego.