comment
Artykuł
Data publikacji: 2003-06-21
Koszty uzyskania przychodów - problemy i wątpliwości
Pojęcie kosztów uzyskania przychodów ma na gruncie podatku dochodowego fundamentalne znaczenie - stanowi kluczowy element właściwego ustalenia podstawy opodatkowania. Osiągane z działalności gospodarczej przychody można bowiem zmniejszyć o koszty ich uzyskania, co daje możliwość znacznego obniżenia podstawy opodatkowania. Prawo takie przysługuje osobom fizycznym opodatkowanym na zasadach ogólnych (tj. prowadzącym księgę przychodów i rozchodów bądź księgi rachunkowe) lub osobom prawnym. W przypadku ryczałtowców (tj. podatników opłacających kartę podatkową bądź ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) ponoszone koszty nie wpływają na podstawę opodatkowania.
Prawidłowe kwalifikowanie ponoszonych wydatków sprawia podatnikom wiele problemów. Wynika to z bardzo ogólnej regulacji ustawowej dotyczącej kosztów uzyskania przychodów, a także z niejednolitej praktyki stosowania prawa podatkowego. Przedsiębiorcy nie mają pewności, jak zachowają się organy podatkowe w danej sytuacji, a co gorsza - nie ma również jednolitej linii orzecznictwa sądowego w tym zakresie. Prowadzi to do wielu sporów i swoistego konfliktu interesów między podatnikiem a organem podatkowym. Podatnik jest bowiem zainteresowany maksymalnym zmniejszeniem podstawy opodatkowania, fiskus chciałby natomiast uzyskać jak największe wpływy z podatku.
ZWIĄZEK BEZPOŚREDNI CZY POŚREDNI
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof oraz art. 16 updop. Kosztem uzyskania przychodów jest wydatek, który ma związek z uzyskiwanym przychodem, a ustawodawca nie wymienił go wśród tych, których nie uważa za koszty.
Konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oparta jest więc na klauzuli generalnej kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodów. Innymi słowy, między wydatkiem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Część orzecznictwa sądowego oraz organów podatkowych lansuje pogląd, iż musi to być związek bezpośredni. Przykładowo w wyroku z 19 lutego 1998 r. (sygn. akt SA/Sz 902/97) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził: „Ustawa nie posługuje się kategorią kosztów prowadzonej działalności, lecz wiąże pojęcie kosztu z pojęciem przychodu. Definicja pojęcia kosztu uzyskania przychodu wyraźnie wskazuje na to, iż pierwotnym czynnikiem pozwalającym uznać wydatek za koszt uzyskania przychodu jest przychód. Podatnik musi zatem osiągnąć przychód, by mógł przy obliczaniu podstaw opodatkowania uwzględnić koszt (wydatek), jaki poniósł w celu osiągnięcia tego przychodu”.
Pozostało 95% treści
Chcesz uzyskać dostęp? Skorzystaj z bezpłatnego abonamentu
Zobacz także
