Sprzedaż przedmiotu leasingu a szacowanie przychodu

Po upływie podstawowego okresu umowy leasingu operacyjnego finansujący, który jest właścicielem przedmiotu leasingu, może przenieść na korzystającego prawo własności środków trwałych. Do zagadnień spornych pod rządami dotychczasowych przepisów dotyczących opodatkowania stron umów leasingu należało ustalenie ceny sprzedaży przedmiotu umowy, w sytuacji gdy był on zaliczany do składników majątku leasingodawcy. Zdaniem organów podatkowych cena ta powinna odpowiadać wartości rynkowej przedmiotu umowy z dnia przeniesienia własności, natomiast zdaniem podatników byłoby uzasadnione ustalenie jej znacznie poniżej tej wartości. Przed zmianami dotyczącymi leasingu wprowadzonymi od 1 października 2001 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych organy podatkowe i NSA kwestionowały ustalenie tych cen jako znacznie odbiegających od wartości rynkowych. W przypadku sprzedaży, gdy nabywcą był użytkownik, rozliczenia podatkowe były przedmiotem wnikliwego badania i oceny organu podatkowego, szczególnie gdy w umowie został określony wysoki czynsz i niska cena sprzedaży, które zasadniczo odbiegały od wartości rynkowych. Należało jednak uznać, iż w każdym przypadku skutki prawnopodatkowe leasingu powinny być oceniane indywidualnie. Jednak gdy dochodzi do sprzedaży przedmiotu umowy leasingu operacyjnego po cenie znacznie niższej od tzw. ceny rynkowej, organy podatkowe mogą uznać, że rzeczywistym zamiarem stron umowy leasingowej było przeniesienie własności przedmiotu na używającego. Organ podatkowy może uznać, że zawarta umowa miała charakter leasingu finansowego, co będzie skutkować zakwestionowaniem tej części opłat leasingowych, która odpowiada spłacie wartości przedmiotu umowy. Strony powinny więc pamiętać o tym, aby wartość płaconego czynszu oraz cena sprzedaży nie odbiegały zbytnio od wartości rynkowej przedmiotu umów. Należy przy tym uwzględnić fakt, iż przedmioty leasingu są eksploatowane bardzo intensywnie, co uzasadnia ustalenie ich wartości na poziomie niższym niż cena rzeczy tego samego rodzaju na rynku. Kompromisowe rozwiązanie wyliczenia wartości sprzedawanego przedmiotu leasingu zaproponowało Ministerstwo Finansów w urzędowej interpretacji z 26 sierpnia 1998 r. (nr PB3-JW./722-254/2878/98), wydanej na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, z której wynikało, przy jakich wartościach cena zbycia przedmiotu leasingu nie odbiega znacznie od ceny rynkowej: Przyjęcie takiej metody powinno wyeliminować ryzyko postawienia zarzutu próby obejścia przepisów podatkowych.