Artykuł
Podatkowe skutki niedostatecznej kapitalizacji - cz. 2
Podatkowe skutki niedostatecznej kapitalizacji (cz. 2)
W drugiej części komentarza dotyczącego regulacji związanych z „cienką kapitalizacją” przechodzimy do czysto podatkowych aspektów tego zagadnienia.
Z JAKIMI PODMIOTAMI ZAWARCIE UMOWY POŻYCZKI PODLEGA RESTRYKCJOM PODATKOWYM
Artykuł 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez:
l
udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki,l
udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki,l
inną spółkę, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25 proc. udziałów (akcji).Przepisy te – poza wskazaniem na wielkość posiadanych udziałów – nie ograniczają w inny sposób kręgu udziałowców (i spółek zależnych udziałowca), od których pożyczki podlegają tym regulacjom, co oznacza, że obejmują one udziałowców (akcjonariuszy) będących polskimi i zagranicznymi osobami zarówno fizycznymi, jak i podmiotami instytucjonalnymi. Jednak – w związku z tym, że nie zawsze liczba posiadanych przez udziałowca udziałów równa jest liczbie przypadających na te udziały praw głosu przysługujących na walnym zgromadzeniu, a tym samym możliwości wpływu na decyzje dotyczące spółki – w art. 16 ust. 6 doprecyzowane zostało, iż wskaźnik procentowy posiadanych przez udziałowców udziałów określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami przysługują tym udziałowcom. Ograniczenie regulacji dotyczących niedostatecznej kapitalizacji jedynie do „znaczących” udziałowców (zasadniczo posiadanie 25 proc. udziałów w większości spółek stanowi już tzw. pakiet kontrolny udziałów, pozwalający narzucać spółce korzystne dla udziałowca decyzje) jest racjonalnie uzasadnione. Wypłaty odsetek udziałowcom, którzy udzielili spółce pożyczki, poza zmniejszeniem dochodu spółki wykazywanego na potrzeby podatkowe, zmniejszają oczywiście zysk spółki „przypadający” na pozostałych udziałowców i – bez względu na to, czy zysk ten przeznaczony byłby na wypłatę dywidend czy pozostawiony spółce – nie jest to dla nich korzystne. To zaś z kolei powoduje, iż wspomniani udziałowcy będą ograniczać możliwość stosowania przez innych udziałowców mechanizmu niedostatecznej kapitalizacji w „ich” spółce. Tym samym, w przypadku udziałowców nie mających decydującego wpływu na decyzje spółki, wspomniane mechanizmy zapobiegać będą permanentnemu pożyczkowemu finansowaniu spółki przez tych udziałowców.
