Według TSUE status przedsiębiorcy nie zmienia się automatycznie
Już cztery lata mijają od wydania przez Trybunał Sprawiedliwości UE wyroku z 9 września 2020 r. w sprawie T-745/17 (Kerkosand vs. Komisja Europejska), gdzie wskazano, że status małego i średniego przedsiębiorstwa (MŚP) ustala się na podstawie trzech kryteriów weryfikowanych w dwóch następujących po sobie okresach obrachunkowych (zasada dwóch lat obrotowych). Mimo to organy pełniące role instytucji pośredniczących lub zarządzających oraz krajowe sądy administracyjne (choć z chlubnymi wyjątkami) stoją na stanowisku, że zmiany w strukturze własności w przedsiębiorstwie beneficjenta (przejęcie większości udziałów) powodują automatyczną utratę statusu MŚP w dniu ich dokonania.
Zwrot dofinansowania
Wielu beneficjentów funduszy unijnych, u których nastąpiły zmiany własności, zostało wezwanych do zwrotu całości lub części pomocy publicznej. Uznano bowiem, że wsparcie finansowe – przeznaczone tylko dla MŚP – zostało przyznane nieuprawnionemu dużemu przedsiębiorcy. Z kolei w zakończonych projektach takie przekształcenia własnościowe, w ocenie organów władzy publicznej, stanowią naruszenie okresu trwałości projektu z uwagi na poddanie go zasadniczym modyfikacjom. Wówczas również stwierdzany jest zwrot dofinansowania (proporcjonalny do okresu, w którym beneficjent nie spełniał warunków, aby mieć status MŚP).