Nieczystości ciekłe z perspektywy gminy. Obowiązki, sprawozdawczość, sankcje

fot. Kwangmoozaa/Shutterstock

Kontrole szamb i sprawozdania: zbliżają się ważne terminy

Prawidłowe postępowanie z nieczystościami ciekłymi to nie tylko obowiązek właścicieli nieruchomości. Również gminy zostały zobowiązane przez ustawodawcę do określonych działań – głównie kontrolnych i sprawozdawczych. Nieprawidłowości, zwłaszcza w tym pierwszym zakresie, mogą pociągnąć za sobą wymierzenie gminie kary pieniężnej – w wysokości do 50 tys. zł

Zbliżają się istotne terminy związane z obowiązkami w zakresie gospodarki nieczystościami ciekłymi. Między innymi do 30 kwietnia wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast mają czas na złożenie w wojewódzkim inspektoracie ochrony środowiska oraz w regionalnym oddziale Wód Polskich sprawozdania za 2023 r. dotyczącego gospodarowania nieczystościami ciekłymi. W tym roku samorządy robią to po raz pierwszy, kolejne takie sprawozdania będą składać rokrocznie – za rok poprzedni. Z kolei 8 sierpnia 2024 r. minie pierwszy dwuletni okres, w jakim gminy muszą skontrolować wszystkie nieruchomości niepodłączone do sieci kanalizacyjnej oraz te, które nie są objęte gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi.

Te i inne zadania gmin wynikają głównie z obowiązujących już od ponad półtora roku zmian w przepisach ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399; dalej: u.c.p.g.) wprowadzonych na mocy ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1549; dalej: nowelizacja). Głównym celem tej nowelizacji, obejmującej oprócz przepisów u.c.p.g. również regulacje ustawy z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1478, ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2029; dalej: Prawo wodne), było doprowadzenie do pełnego wdrożenia tzw. dyrektywy ściekowej, tj. dyrektywy Rady nr 91/271/EWG z 21 maja 1991 r. dotyczącej ścieków komunalnych (Dz.Urz. UE z 1991 r. L135 s. 40).

Przypomnijmy, że wprowadzone przywołaną nowelizacją zmiany dotyczyły m.in. problematyki nieczystości ciekłych i były istotne nie tylko z punktu widzenia samych gmin, lecz także właścicieli nieruchomości, na których powstają owe nieczystości ciekłe, oraz też tzw. wozaków, czyli przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie odbierania nieczystości ciekłych: nakładając na wszystkie te podmioty nowe obowiązki. Zmiany te w swojej zasadniczej części weszły w życie z 9 sierpnia 2022 r., jednakże kilka z nich – w innych terminach (m.in. gminna sprawozdawczość dotycząca gospodarowania nieczystościami ciekłymi weszła w życie 1 stycznia 2023 r.).