Zamknięcie roku 2023 w księgowości. Co sprawdzić i przygotować przed sporządzeniem sprawozdania finansowego

Najważniejszy dokument z punktu widzenia rachunkowości

Dla większości jednostek 31 grudnia 2023 r. to koniec roku obrotowego, a więc dzień, na który jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Przygotowanie tego najważniejszego z punktu widzenia rachunkowości dokumentu wiąże się z wieloma czynnościami do wykonania. Znaczenie sprawozdania finansowego polega też na tym, że na jego podstawie właściwy organ udziela również absolutorium kierownikowi jednostki, a więc potwierdza, czy w sposób prawidłowy i zgodny z oczekiwaniami właściciela kierował on działalnością jednostki w okresie objętym sprawozdaniem.

Sprawozdanie finansowe jako całość ma prezentować obraz jednostki. Każdy z jego elementów uwypukla pewien aspekt działalności. Należy zatem sprawdzić, czy dane są spójne – szczególnie ważne jest to w kontekście zgodności informacji dodatkowej z danymi bilansu czy rachunku zysków i strat. Bilans skupia się na pokazaniu jednostki w sposób statyczny, bo jest to stan aktywów i źródeł finansowania na dzień bilansowy. Pozostałe elementy ‒ rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych i zestawienie zmian w kapitale własnym ‒ pokazują zaś zmiany, jakie miały miejsce w czasie okresu sprawozdawczego. Rachunek zysków i strat (dalej: RZiS), który jest obowiązkowy dla wszystkich jednostek, pokazuje przychody i koszty według związku z podstawową działalnością jednostki. Z kolei rachunek przepływów pieniężnych, który jest sporządzany tylko przez niektóre podmioty (podobnie z resztą jak zestawienie zmian w kapitale własnym) zwraca uwagę na źródła uzyskiwania wpływów środków pieniężnych i kierunki ich wydatkowania, sygnalizuje kierunki działalności jednostki w kolejnych okresach, jest źródłem informacji, czy podmiot jest zdolny do pozyskiwania pieniędzy w ramach działalności operacyjnej (a powinien) i jak jest postrzegany przez kapitałodawców (banki, pożyczkodawców, leasingodawców, właścicieli itp.)